نورنیوز-گروه سیاسی: سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر امور خارجه و رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌الملل، در مصاحبه‌ای اختصاصی با تلویزیون آ خبر ترکیه درباره مذاکرات هسته‌ای ایران و مسائل بین‌المللی سخن گفت. وی با بیان اینکه مذاکرات در استانبول صمیمانه و دوستانه برگزار شد، تأکید کرد ادامه گفت‌وگوها برای رسیدن به تفاهم معنادار ضروری است.
وی افزود ایران با اجرای صبر استراتژیک منتظر اقدام عملی اروپایی‌ها بود، اما آنها نتوانستند اراده کافی برای جبران خروج آمریکا از برجام نشان دهند. خطیب‌زاده گفت کاهش تعهدات ایران ذیل برجام برای ایجاد تعادل صورت گرفته و مذاکرات ادامه خواهد یافت، با این شرط که هیچ کشوری از آن سوءاستفاده نکند.
معاون وزیر امور خارجه ایران نقش ترکیه در میزبانی این مذاکرات را مهم دانست و گفت کشور دوست ترکیه می‌تواند جلسات مهم بین‌المللی را به خوبی سازماندهی کند.
وی همچنین درباره حملات اخیر اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران اظهار داشت این اقدامات نقض فاحش قوانین بین‌الملل بوده و هدف تنها تأسیسات نبوده بلکه فرماندهان ارشد ایران نیز مورد تهدید قرار گرفتند. خطیب‌زاده تأکید کرد ایران آماده دفاع از حقوق هسته‌ای صلح‌آمیز خود است و نمی‌گذارد منابع و انرژی کشور از این برنامه محروم شود.
متن کامل مصاحبه معاون وزیر امور خارجه به شرح زیر است:
جناب دکتر خطیب زاده، به ترکیه و به تلویزیون A Haber خوش آمدید. من چند سوال در مورد تحولات اخیر دارم.
سوال اول من این است؛ ایران و کشورهای E۳ (سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس) اخیراً برای دومین بار در استانبول گردهم آمدند. هر دو طرف توافق کردند که مذاکرات را با هدف شکستن بن‌بست بر سر برنامه هسته‌ای ایرانادامه دهند. آیا دور جدیدی از مذاکرات در آینده نزدیک برنامه‌ریزی شده است؟ این مذاکرات از دیدگاه ایران چگونه پیش می‌رود؟ خیلی ممنون.
خیلی خوشحالم که دوباره فرصتی پیش آمد تا اینجا باشم و با شما و بینندگانتان صحبت کنم.بله، ما در استانبول بودیم و فکر میکنم مذاکرات صمیمانه و دوستانه‌ای داشتیم. در عین حال، می‌توانم بگویم که ما گفتگوهای بسیار مستقیم در مورد موضوعات مورد توجه و دغدغه مشترک داشتیم.
مایلم از دولت ترکیه، رئیس جمهور اردوغان، وزیرامور خارجه و همه کسانی که در برگزاری ایننشست که نشان دهنده اهمیتی است که ما برایروابط دوجانبه خود قائلیم، مشارکت داشتند، تشکر کنم. همچنین نشان می‌دهد که ما چقدر ترکیه را به عنوان محل مناسبی برای چنین بحث‌های مهمیمی‌بینیم.
البته، ما تصمیم گرفتیم که ادامه دهیم. همانطور که احتمالاً می‌دانید، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، موسوم به توافق هسته‌ای ایران، توافقی است که سال‌ها پس از خروج ایالات متحده از برجام تحت فشار بوده است. همانطور که می‌دانید، ایران در قبالدریافت غرامت احتمالی از اروپایی‌ها که در ازای عدم خروج ایران از برجام وعده داده بودند، یک سال صبر استراتژیک نشان داد.
ما تصمیم گرفتیم این صبر استراتژیک را به کار بگیریم. متأسفانه، اروپایی‌ها نتوانستند هیچ کار معناداری انجام دهند. در واقع، آنها اراده کافیبرای جبران خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از برجام را نداشتند.
سپس، البته، ایران تصمیم گرفت با کاهش تعهدات خود ذیل برجام، تعادل ایجاد کند. اکنون، اینمذاکرات ادامه خواهد یافت. ما تصمیم به ادامه گرفته‌ایم و این کار را خواهیم کرد. اما باید مراقب و هوشیار باشیم تا اطمینان حاصل کنیم که هیچکس از این موضوع سوءاستفاده نکرده و از آن به عنوان ابزاری در جعبه ابزار سیاست خارجی خود استفاده نمی‌کند. ما امیدواریم که اروپایی‌ها درک کنند که اگر هدف، رسیدن به یک تفاهم معنادار بین دو طرف باشد، هر چیزی ممکن است.
نقش ترکیه در این مذاکرات را چگونه ارزیابی می کنید؟
همانطور که گفتم، همین که تصمیم گرفتیم این دور از مذاکرات را در ترکیه برگزار کنیم، نشان می‌دهد که ما چقدر به ترکیه اعتماد داریم و کشور دوست ترکیه و دولت ترکیه می‌توانند این مذاکرات مهم را سازماندهی و میزبانی کنند. ما معتقدیم که در صورت نیاز در آینده، می‌توانیم روی میزبانی چنین جلسات مهمی توسط ترکیه حساب کنیم.
اسرائیل به خاک و زیرساخت‌های نظامی شما حمله کرد. آمریکا نیز در این حملات شرکت داشت و تأسیسات هسته‌ای ایران را هدف قرار داد. وضعیت فعلی تأسیسات هسته‌ای ایران چگونه است؟
بله، اسرائیل حمله‌ای را علیه کشور ما آغاز کرد. کشور من مورد حمله قرار گرفت، اما نه فقط توسط اسرائیل. این یک حمله و تجاوز بسیارهماهنگ توسط اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها بود. در واقع، وقتی اسرائیل شروع به ترور ایران کرد، ما در بحبوحه مذاکرات بودیم و آنها فرماندهان ما که در حین انجام وظیفه نبودند، نیمه شب، در حالی که با خانواده هایشان بودند، ترور کردند.
آنها حتی همسایگان و محل زندگی این فرماندهان را نیز هدف قرار دادند. بنابراین، هدف واقعی آنها فقط تأسیسات هسته‌ای که شما به آن اشاره کردیدنبود؛ آنها همچنین می‌خواستند فرماندهان ارشد ما را ترور کنند. البته حمله به تأسیسات هسته‌اینقض فاحش قوانین بین‌المللی است و شاید بدترین نقض قوانین بین‌المللی باشد، زیرا تمام تأسیساتهسته‌ای ما تحت ضمانت سازمان ملل و تحت نظارت مداوم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بودند. همه آنها تأسیسات اعلام شده بودند و در جای خود قرار داشتند. دستگاه‌ها در آنجا نصب بودند و واقعاً کار می‌کردند. بنابراین، کاری که آمریکایی‌ها و اسرائیل انجام دادند نقض فاحش قوانین الملل است و باید توسط مقامات مسئول بین‌المللی ارزیابی شود.
ایران قطعاً این موضوع را پیگیری خواهد کرد. اما آنچه مهم است این است که ایران آماده دفاع از حقوق هسته‌ای صلح‌آمیز خود است. ایران بخش قابل توجهی از منابع و انرژی خود را به این برنامه صلح‌آمیز اختصاص داده است و آنها نمی‌توانندایران را از آن محروم کنند.