نورنیوز - گروه اجتماعی: بر اساس گزارش رسمی سازمان پزشکی قانونی، طی سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰، مجموعاً ۴۲ هزار و ۶۸۵ نفر از موتورسواران کشور در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادهاند. ۹۵.۶ درصد از این قربانیان مرد و تنها درصد کمی از آنان زن بودهاند. این آمار تکاندهنده، زنگ هشداری جدی برای ایمنی معابر و ضرورت توجه به مخاطرات استفاده از موتورسیکلت در کشور است.
در مقالهای با عنوان «بررسی اپیدمیولوژی تصادفات مجر به مرگ در موتورسواران ایرانی» که توسط سازمان پزشکی قانونی منتشر شده، زوایای گوناگون مرگ و میر موتورسواران در ایران بررسی شده است. در این مقاله آمده است: «تصادفات جادهای نهمین عامل مرگ و میر در جهان و دومین عامل مرگ و میر در ایران پس از بیماریهای قلبی-عروقی محسوب میشوند.»
در ادامه مقاله تأکید شده که موتورسواران ۳۴ درصد بیشتر از سایر سرنشینان وسایل نقلیه در معرض مرگ در حوادث ترافیکی قرار دارند. همچنین در ۹۰ درصد تصادفات موتورسیکلت، سرنشین یا راکب دچار آسیب جدی یا مرگ میشود.
مطالعه سن قربانیان نشان میدهد که بیش از نیمی از تلفات در گروه سنی کمتر از ۳۰ سال بودهاند. بهطور مشخص، ۵۳.۶ درصد از کشتهشدگان، یعنی ۲۲ هزار و ۷۹۷ نفر، جوانان زیر ۳۰ سال بودهاند. استانهای ایلام، کهگیلویه و بویراحمد و البرز بیشترین میزان تلفات در این گروه سنی را به خود اختصاص دادهاند.
این یافتهها با گزارشهای بینالمللی نیز همراستا هستند. به عنوان نمونه، در مطالعهای در برزیل میانگین سنی موتورسواران حادثهدیده ۲۷.۷۸ سال گزارش شده و در پژوهشی در سنگاپور، بیشترین آسیبدیدگان در رده سنی ۱۶ تا ۲۵ سال بودهاند.
از سوی دیگر، نتایج پژوهش حاکی از آن است که بیشترین آمار فوتشدگان، مردان جوان با شغل آزاد و تحصیلات زیر دیپلم بودهاند.به همین دلیل، متخصصان پیشنهاد میکنند علاوه بر اجرای سختگیرانه قوانین، آموزش استفاده صحیح از موتورسیکلت و ارتقای آگاهی عمومی در دستور کار قرار گیرد. در بخش دیگری از مقاله آمده است که ۵۴.۶ درصد از مرگها در تصادفات موتورسواران به علت ضربه به سر بوده است.
این موضوع، نقش حیاتی استفاده از کلاه ایمنی استاندارد برای موتورسواران و سرنشینان را برجسته میکند. از نظر جغرافیایی نیز، ۴۷.۳ درصد حوادث در راههای برونشهری و ۳۹ درصد در مسیرهای درونشهری رخ دادهاند. همچنین ۵۱.۲ درصد از فوتیها، پس از انتقال به بیمارستان جان خود را از دست دادهاند.
گرچه طبق دادههای ارائهشده، آمار تلفات تصادفات موتورسیکلت در سال ۱۴۰۰ نسبت به ۱۳۹۰ کاهش ۲۳.۵ درصدی داشته است، اما از سال ۱۴۰۰ به بعد، با افزایش مجدد تلفات جادهای، نگرانیها نسبت به افزایش دوباره مرگ و میر موتورسواران نیز بالا گرفته است. با توجه به محدودیتهای آماری، از سال ۱۴۰۱ به بعد اطلاعات تفکیکی تلفات موتورسیکلتسواران در دسترس نیست.