نورنیوز-گروه بینالملل: دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی خود بارها از «پایان دادن به جنگهای بیپایان» سخن گفت و خود را رئیسجمهوری صلحطلب معرفی کرد. اما تنها طی پنج ماه نخست ریاستجمهوری جدیدش، دادههای موسسه پروژه ثبت رویدادهای درگیری مسلحانه (ACLED) نشان میدهد که ایالات متحده تحت فرمان او، ۵۲۹ حمله هوایی در ۲۴۰ نقطه مختلف انجام داده است. این رقم حیرتانگیز، تقریباً معادل تمام حملات هوایی دولت بایدن طی چهار سال است و آشکارا نشان میدهد که صلحطلبی ترامپ، صرفاً در حد شعار باقی مانده است.
هدف: بازتعریف قدرت با نمایش تهدید
بیشتر این حملات در مناطق بحرانی همچون عراق، سوریه، سومالی، یمن، پاکستان و شمال آفریقا صورت گرفتهاند. این اقدامات بیش از آنکه در چارچوب «مبارزه با تروریسم» تفسیر شوند، در واقع بخشی از استراتژی تهدیدآفرینی نوین آمریکا برای مهار رقبای راهبردی مانند ایران، چین و روسیه هستند. تحلیلگران بر این باورند که دولت ترامپ با بهرهگیری از ابزار نظامی، به دنبال بازتعریف معادلات امنیتی منطقهای و تثبیت مجدد هژمونی آمریکا بر بستر بیثباتی است؛ مسیری که نهتنها راه گفتوگو را مسدود میکند، بلکه به تشدید رقابتهای تسلیحاتی و آشفتگی ژئوپلیتیکی دامن میزند.
بازگشت به دکترین یکجانبهگرایی
افزایش کمّی و کیفی حملات، یادآور دکترین نومحافظهکارانه دولت بوش در دهه ۲۰۰۰ است؛ دکترینی که با حمله پیشدستانه به عراق، کل منطقه را در آتش افراط و تروریسم فرو برد. ترامپ نیز اکنون، با نادیده گرفتن تجارب پرهزینه گذشته، همان مسیر را با شدت بیشتری دنبال میکند. در چنین چارچوبی، جایگاه حقوق بینالملل، نهادهای چندجانبه، و اصول منشور سازمان ملل به حاشیه میروند و سلطهجویی جایگزین همکاری میشود. این بازگشت به یکجانبهگرایی تهدیدی جدی برای نظام بینالملل مبتنی بر قواعد محسوب میشود.
حمله به تأسیسات صلحآمیز؛ عبور از تمام خطوط قرمز
افزایش حملات هوایی آمریکا در مناطق مختلف، نهتنها با واکنش افکار عمومی و نهادهای حقوق بشری مواجه شده، بلکه نشانههایی خطرناک از گسترش بحران دارد. در همین راستا، دونالد ترامپ طی دور جدید ریاستجمهوری خود، در تاریخ ۱ تیر ۱۴۰۴ (۲۲ ژوئن ۲۰۲۵) رسماً اعلام کرد که در جریان عملیاتی با عنوان «چکش نیمهشب»، نیروی هوایی و دریایی ایالات متحده به چندین تأسیسات صلحآمیز هستهای ایران از جمله فردو، نطنز و اصفهان حمله کردهاند. این عملیات با استفاده از بمبافکنهای رادارگریز B-2 و بمبهای سنگرشکن GBU-57A/B و موشکهای تاماهاوک از زیردریاییها انجام شده است. ترامپ در اظهاراتی علنی، با افتخار از «نابودی توان هستهای ایران» سخن گفت. این اقدام، آشکارا ناقض حقوق بینالملل و تهدیدی صریح علیه صلح منطقهای و جهانی است؛ اقدامی که زمینهساز تشدید درگیریهای گستردهتر در منطقه غرب آسیا شده است.
نورنیوز