×
سیاسی
شناسه خبر : 225944
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1404/03/07 ساعت 09:30

محمدرضا یوسفی

از آسمانی‌کردن قدرت تا پاسخ‌گویی اجتماعی

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

نورنیوز-گروه سیاسی: حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

یکی از مسائل جوامع بشری تلقی الهی‌بودن حکومت‌ها بوده است. در ایران باستان با اعتقاد به فره ایزدی، حکومت‌ها جنبه آسمانی و فرابشری پیدا کرده، رنگی از تقدس به خود می‌گرفتند. این در حالی است که حکومت امری زمینی است.

حاکمیت کلیسا در اروپای قرون وسطا نیز با تقدس‌بخشی به حکومت، به تضییع حقوق مردم پرداخته، هرگونه مخالفت به‌عنوان مخالفت با دین و خدا تلقی می‌شد. این طرز تلقی، خسارات گسترده‌ای بر جوامع بشری تحمیل کرد.

تقدس‌بخشی به حاکمان پیامدهای بسیار مخربی برای جامعه دارد. آنان را از پاسخ‌گویی به جامعه مبرا می‌کند و رابطه‌ حکومت و مردم را به سلسله‌مراتبی یک‌سویه تقلیل داده و به فرماندهی از بالا و اطاعت کورکورانه از پایین تبدیل می‌کند. مردم باید خدا را شاکر شوند که در سایه چنین حکومتی زندگی می‌کنند و اگر دچار فقر و مشکلات هستند، آن را نه به دلیل رویکرد نادرست دولتمردان، بلکه تقدیری الهی باید دانست. این در حالی است که حکومت‌ها، از یک خاستگاه اجتماعی سر بر‌آورده و در یک موقعیت خاص تاریخی ناشی از ساختار ملی و بین‌المللی قرار گرفته‌اند.

از‌این‌رو نیازمند درک موقعیت داخلی و بین‌المللی خود، فهم سازوکارهای مؤثر، بهره‌گیری از ظرفیت جامعه و در نهایت نظام تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری مناسب هستند که همگی کاملا امری زمینی و بشری با درجه خطاپذیری گسترده است. براساس‌این هیچ فرد یا نهادی، از خطا مصون نیست. علاوه‌بر‌این ساختار دولت، به‌ دلیل غلبه منافع گروهی و محدودیت‌های شناختی، همواره در معرض اشتباه و فساد است. 

دولت‌های با دسترسی محدود به تعبیر نورث، بیش از دیگران در دام این آسیب‌ها گرفتار می‌شوند.

از‌این‌رو تقدس‌بخشی به نهاد دولت، موجب وقوع این آسیب‌ها شده و از سوی دیگر، نقدپذیری و پاسخ‌گویی دولت را کاهش داده؛ فرهنگ ترس و چاپلوسی را رواج داده، موارد نقض حقوق مسلم انسانی توجیه‌پذیر شده و اینها همه زمینه فروپاشی اجتماعی را ایجاد می‌کند.

در سالگرد درگذشت تأسف‌بار آقای رئیسی، موجی از تقدس‌بخشی و سخنان اغراق‌آمیز بیان شد؛‌ مانند سخنانی که محسن رضایی در مشهد درباره هم‌زمانی توفان مشهد با سقوط چرخ‌بال بیان کرد. این سخنان در حالی بیان شده است که در سیره رسول خدا آمده است که به هنگام درگذشت فرزند پیامبر، کسوف شد و مردم آن را به مرگ فرزند رسول خدا مرتبط دانستند، اما پیامبر با قاطعیت در برابر آن ایستاد و بیان کرد که نظام طبیعی بر‌اساس روال خود عمل می‌کند و هیچ ربطی به درگذشت فرزند من نداشته است.

برخی نیز به جعل آمار دست زدند که تورم بعد از بیش از نیم‌‌قرن در دوره ایشان مهار شد و این در حالی است که آمار رسمی نشان می‌دهد تورم در دوره ایشان بیش از گذشته بوده است. برخی مبالغه را چنان گفته‌اند که رئیس‌جمهور مرحوم چنان بر مسائل برق تسلط یافته بود که در این امر مجتهد شده بود.

هدف از بیان این مطالب هر‌چه باشد، در شرایط کنونی کشور، بازخورد خوبی ندارد و شاید یکی از اهداف این باشد که مانع از نقد دوران دولت سیزدهم شوند.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
وضعیت نگران‌کننده سد لار با 97 درصد مخزن خالی
نخست وزیر پاکستان خواستار اتحاد مسلمانان علیه تجاوز صهیونیستی شد
واکنش بغداد به مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا
مدیوم‌شات | سخنان تند سینماگر پیشکسوت علیه موسیقی سنتی
روایت وزیر خارجه تونس از رایزنی با عراقچی
آخرین وضعیت سلامتی حمید هیراد
پزشکیان : سپردن مدیریت به افراد شایسته تنها راه حل مشکلات کشور است
هافبک ازبک پرسپولیس آماده بازی شد
اتحادیه اروپا: شاید جنگ اوکراین چند سال دیگر ادامه یابد
راه‌اندازی 68 دوربین ثبت تخلفات در جاده‌های گیلان
توافق ایران و آژانس مانع اجماع جهانی علیه ایران می‌شود
ناسا درهای خود را به روی چینی‌ها بست
اسرائیل به کجا می‌رود؟!
مرگ کارگر جوان در چاه
سه‌گانه‌ای که جهان نمی‌فهمد
نسل بیمار آینده؛ کودکان در محاصره
طرح توقیف سیستمی گواهینامه از ابتدای شهریور اجرا می‌شود
الحوثی: جنایات اسرائیل علیه مردم فلسطین «جنایت قرن» است
انتشار بخشنامه رئیس قوه قضاییه درباره شرایط عفو معیاری 1404
گشوده شدن پرونده کیفری علیه تیک‌تاک در فرانسه
رئال مادرید امسال هم به مراسم توپ طلا نخواهد رفت
بیانیه نشست وزرای خارجه روسیه و کشورهای خلیج فارس علیه رژیم تل‌آویو
ایران خودرو تعزیرات حکومتی را تهدید کرد
پارلمان اروپا خواستار شناسایی کشور مستقل فلسطین از سوی دولت‌های عضو شد
نشست فوق‌العاده سران کشورهای عربی و اسلامی یکشنبه برگزار می شود
72 نفر دیگر در غزه شهید شدند
آیا خبری از گران شدن بنزین در راه است؟
حمله پهپادی یمن به اسرائیل/ آژیرهای خطر به صدا درآمد
داوران هفته سوم لیگ برتر فوتبال ایران معرفی شدند
واکنش قطر و کشورهای خلیج فارس به حمله اسرائیل به دوحه چگونه خواهد بود؟
ارسال بسته مشکوک برای رئیس رژیم صهیونیستی در انگلیس
پخش دو فیلم خاطره‌انگیز ایرانی و جهانی در روز ملی سینما
ترکیه: دارایی‌های نظامی اسرائیل در سوریه را هدف قرار ندادیم
قطر آمریکا را به بازنگری در اتحاد امنیتی پس از «خیانت» واشنگتن تهدید کرد
حماس: عملیات طولکرم پافشاری جوانان فلسطین بر مقاومت است
تراشه جدید هوش مصنوعی که با نور کار می‌کند
حزب‌الله تکذیب کرد؛ هیچ‌گونه فعالیتی در خاک سوریه نداریم
تهران در پی صدور هشدار هواشناسی آماده باش شد
محدودیت پرواز پهپادها و هواپیماهای سبک در مرز شرقی لهستان اعمال شد
قیمت طلا و سکه امروز پنجشنبه 20 شهریور 1404
قیمت دلار امروز پنجشنبه 20 شهریور 1404
فرزانه توسلی رسماً به تیم استقلال ملحق شد
کیفرخواست 4 نفر از عوامل جاسوسی رژیم صهیونیستی و مرتبط با موساد صادر شد
بحران انسانی در غزه؛ آنروا از قطع کمک‌ها به صدها هزار آواره خبر داد
حمایت نیرو‌های مسلح ایران از قطر
حضور امشب وزیر خارجه در تلویزیون
کمیته انضباطی پرسپولیس و سپاهان را جریمه کرد
پیام قاطع مصر به آمریکا پس از حمله به قطر: تجاوز به کشورمان را تحمل نخواهیم کرد
ممنوعیت تردد از کرج و آزاد راه تهران - شمال به سمت مازندران
آغاز رزمایش مشترک اعضای بریکس با عنوان «اراده برای صلح 2025»
X
آگهی تبلیغاتی