×
سیاسی
شناسه خبر : 225944
تاریخ انتشار :

محمدرضا یوسفی

از آسمانی‌کردن قدرت تا پاسخ‌گویی اجتماعی

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

نورنیوز-گروه سیاسی: حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

یکی از مسائل جوامع بشری تلقی الهی‌بودن حکومت‌ها بوده است. در ایران باستان با اعتقاد به فره ایزدی، حکومت‌ها جنبه آسمانی و فرابشری پیدا کرده، رنگی از تقدس به خود می‌گرفتند. این در حالی است که حکومت امری زمینی است.

حاکمیت کلیسا در اروپای قرون وسطا نیز با تقدس‌بخشی به حکومت، به تضییع حقوق مردم پرداخته، هرگونه مخالفت به‌عنوان مخالفت با دین و خدا تلقی می‌شد. این طرز تلقی، خسارات گسترده‌ای بر جوامع بشری تحمیل کرد.

تقدس‌بخشی به حاکمان پیامدهای بسیار مخربی برای جامعه دارد. آنان را از پاسخ‌گویی به جامعه مبرا می‌کند و رابطه‌ حکومت و مردم را به سلسله‌مراتبی یک‌سویه تقلیل داده و به فرماندهی از بالا و اطاعت کورکورانه از پایین تبدیل می‌کند. مردم باید خدا را شاکر شوند که در سایه چنین حکومتی زندگی می‌کنند و اگر دچار فقر و مشکلات هستند، آن را نه به دلیل رویکرد نادرست دولتمردان، بلکه تقدیری الهی باید دانست. این در حالی است که حکومت‌ها، از یک خاستگاه اجتماعی سر بر‌آورده و در یک موقعیت خاص تاریخی ناشی از ساختار ملی و بین‌المللی قرار گرفته‌اند.

از‌این‌رو نیازمند درک موقعیت داخلی و بین‌المللی خود، فهم سازوکارهای مؤثر، بهره‌گیری از ظرفیت جامعه و در نهایت نظام تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری مناسب هستند که همگی کاملا امری زمینی و بشری با درجه خطاپذیری گسترده است. براساس‌این هیچ فرد یا نهادی، از خطا مصون نیست. علاوه‌بر‌این ساختار دولت، به‌ دلیل غلبه منافع گروهی و محدودیت‌های شناختی، همواره در معرض اشتباه و فساد است. 

دولت‌های با دسترسی محدود به تعبیر نورث، بیش از دیگران در دام این آسیب‌ها گرفتار می‌شوند.

از‌این‌رو تقدس‌بخشی به نهاد دولت، موجب وقوع این آسیب‌ها شده و از سوی دیگر، نقدپذیری و پاسخ‌گویی دولت را کاهش داده؛ فرهنگ ترس و چاپلوسی را رواج داده، موارد نقض حقوق مسلم انسانی توجیه‌پذیر شده و اینها همه زمینه فروپاشی اجتماعی را ایجاد می‌کند.

در سالگرد درگذشت تأسف‌بار آقای رئیسی، موجی از تقدس‌بخشی و سخنان اغراق‌آمیز بیان شد؛‌ مانند سخنانی که محسن رضایی در مشهد درباره هم‌زمانی توفان مشهد با سقوط چرخ‌بال بیان کرد. این سخنان در حالی بیان شده است که در سیره رسول خدا آمده است که به هنگام درگذشت فرزند پیامبر، کسوف شد و مردم آن را به مرگ فرزند رسول خدا مرتبط دانستند، اما پیامبر با قاطعیت در برابر آن ایستاد و بیان کرد که نظام طبیعی بر‌اساس روال خود عمل می‌کند و هیچ ربطی به درگذشت فرزند من نداشته است.

برخی نیز به جعل آمار دست زدند که تورم بعد از بیش از نیم‌‌قرن در دوره ایشان مهار شد و این در حالی است که آمار رسمی نشان می‌دهد تورم در دوره ایشان بیش از گذشته بوده است. برخی مبالغه را چنان گفته‌اند که رئیس‌جمهور مرحوم چنان بر مسائل برق تسلط یافته بود که در این امر مجتهد شده بود.

هدف از بیان این مطالب هر‌چه باشد، در شرایط کنونی کشور، بازخورد خوبی ندارد و شاید یکی از اهداف این باشد که مانع از نقد دوران دولت سیزدهم شوند.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
وزیر خارجه آمریکا: «ویتکاف» برای مذاکرات آتش‌بس در غزه تلاش می‌کند!
دیپلمات فرانسه به وزارت خارجه صهیونیست‌ها احضار شد
بقائی: ایران تحت فشار از حقوق هسته‌ای خود نخواهد گذشت
ترامپ: ایران حق غنی‌سازی اورانیوم ندارد
وزیر نفت: امکان قاطی شدن آب و بنزین در جایگاه‌ها وجود ندارد
سخنگوی دولت: تعطیلی یک‌هفته‌ای تابستانه در دست بررسی است
پیاتزا 25 والیبالیست را به اردوی تیم ملی دعوت کرد
انتقاد بازیگر «بازی تاج‌وتخت» از سکوت هالیوود در برابر کشتار در غزه
167 کیلوگرم شمش طلا در مرکز مبادله معامله شد
استاندار تهران: تعویض کاهنده‌ها با هزینه بسیار محدود در اختیار شهروندان قرار می گیرد
کمک‌های هوایی به غزه یا مهندسی گرسنگی؟
آلودگی در مرز قرمز؛ هوای تهران برای همه ناسالم شد
بقایی حمله رژیم صهیونیستی به کشتی «حنظله» را محکوم کرد
پزشکیان:اگر مسئولی اشتباهی کرد کمک کنیم آن را رفع کند و پرونده‌سازی نکنیم
وزیر جهاد کشاورزی: قیمت برنج داخلی به‌زودی متعادل می‌شود
رئیس سازمان اطلاعات سپاه: امنیت کشور در شرایط خوبی قرار دارد
فاجعه در بزرگراه پاکستان؛ واژگونی مرگبار اتوبوس در پنجاب
فداکاری در دل شب؛ ناجی‌ای که برای نجات 6 نفر جان باخت
کمبود نیروی کار ماهر؛ مهم‌ترین چالش صنعت کشور از نگاه کارفرمایان
نتانیاهو: اجازه ورود کامل کمک به غزه را نمی‌دهیم
انتقال پایتخت به سواحل جنوبی مخاطرات امنیتی ندارد
خروج ایران از NPT در واکنش به فعال‌سازی مکانیسم ماشه
برنامه کامل هفته‌های اول تا پانزدهم نیم‌فصل اول اعلام شد
خلافِ واقع!
استقلال و پرسپولیس مهرماه به ورزشگاه آزادی بازمی‌گردند
جهش فناوری در ایران؛ ساخت بازوی رباتیک فایبرکربنی برای صنعت خودرو
سودجویان در کمین‌اند؛ ارز و سیم‌کارت را فقط از مراکز مجاز تهیه کنید
رسانه ژاپنی: «زاهدی» کلید تقویت خط حمله «توکیو وردی» است
بارسلونا با پیروزی 3-1 گام نخست خود را محکم برداشت
ثبت احوال بدون مراجعه حضوری گواهی انحصار وراثت صادر می‌کند
راه اندازی مسیر دریایی خرمشهر-بصره برای زائران اربعین
دیلی تلگراف خبر داد: آتش‌بس در غزه تعارض آشکار دیدار ترامپ و استارمر
4 دلار میزان تخفیف نفتی ایران به چین
قانون‌گذاری برای سکوت یا مقابله با اخبار جعلی؟
نورویدئو | چهل روز گذشت
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات: ارتباطات پایدار از ایران تا کربلا تامین می‌شود
حمله نظامیان صهیونیست به کشتی حنظله/حنظله چیست؟/جهاد اسلامی اقدام اسرائیل را محکوم کرد
محور هراز سه شب متوالی بسته می‌شود
قیمت خودرو امروز یکشنبه 5 مرداد 1404 +جدول
از وعده پایان جنگ ها تا بمب‌های رادارگریز؛ تناقض بزرگ سیاست ترامپ
قیمت دلار و سایر ارزها امروز یکشنبه 5 مرداد 1404
ناگفته‌های جنگ 12 روزه از زبان وزیر امور خارجه ایران
قیمت طلا و سکه امروز یکشنبه 5 مرداد 1404 +جدول
از عفو نظام تا بازگشت به ترور؛ بهروز احسانی اسلاملو که امروز اعدام شد کیست؟
آخرین وضعیت پرونده قتل الهه حسین‌نژاد؛ بررسی اتهامات و مراحل قانونی
خشونت در فروشگاه آمریکایی؛ 11 نفر قربانی چاقوکشی شدند
«ابرقویی‌نژاد» پرسپولیسی شد
بورسا در محاصره آتش
نورنما | الگوگیری دختر کوچولو از خانم سحر امامی
تاخیر در اعزام، به مرگ کودک عقرب گزیده منجر شد
X
آگهی تبلیغاتی