×
اقتصادی
شناسه خبر : 224938
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1404/02/31 ساعت 09:25

موسی غنی‌نژاد

درباره چسبندگی قیمت‌ها

در اقتصادهای مبتنی بر بازار آزاد رقابتی، پدیده چسبندگی قیمت‌ها کمتر اتفاق می‌افتد. منظور از چسبندگی‌ قیمت این است که تغییراتی در شرایط عرضه یا تقاضای بازار ایجاد شود؛ اما متناسب با آن قیمت تغییر نکند.

نورنیوز-گروه اقتصادی: مثلا وقتی رکود اقتصادی روی می‌دهد و تقاضا برای نیروی کار کاهش می‌یابد، انتظار می‌رود دستمزدها کاهش یابد؛ اما چنین اتفاقی روی نمی‌دهد و علت آن ‌هم‌ اغلب فشار اجتماعی ناشی از تشکل‌های کارگری یا قدرت سیاسی حاکم است که مانع کارفرمایان از کاهش دستمزدها می‌شوند.

چسبندگی قیمت‌ها اغلب در بازار کار اتفاق می‌افتد؛ اما الزاما منحصر به آن نیست و ممکن است در بازار کالاها هم به نوعی رخ دهد. در اقتصاد ایران در قیمت کالاهایی که به نوعی با واردات مرتبطند نیز نوعی چسبندگی مشاهده می‌شود؛ یعنی با بالا رفتن نرخ ارز در بازار، قیمت آنها طبیعتا افزایش می‌یابد؛ اما با پایین آمدن نرخ ارز قیمت این کالاها متناسب با آن کاهش نمی‌یابد. این پدیده در شرایط خاص ممکن است علت‌های متفاوتی داشته باشد؛ اما به‌طور عمده و اساسا برمی‌گردد به نااطمینانی و تلاطم حاکم بر بازار ارز. واردکنندگان هنگام افزایش نرخ ارز ناگزیر به افزایش قیمت کالاهای وارداتی خود هستند، اما زمانی که این نرخ کاهش می‌یابد آنها مطمئن نیستند که آیا این کاهش موقتی است یا تداوم خواهد یافت؟

از این‌ رو، در کاستن از قیمت‌ها درنگ می‌کنند تا مطمئن شوند شرایط تثبیت می‌شود یا نه. واقعیت این است که در شرایط تداوم روند تورمی در اقتصاد کلان که ایران دهه‌هاست گرفتار آن است، انتظارات نسبت به تغییرات نرخ ارز طبیعتا افزایشی خواهد بود. اما عامل مهم دیگر موثر بر تغییرات نرخ ارز در اقتصاد ما تحولات سیاسی در روابط بین‌المللی است: با خبرهای بد در این خصوص نرخ ارز به‌سرعت بالا می‌رود و با خبرهای خوب به‌سرعت رو به کاهش می‌گذارد. تا زمانی که مذاکرات هسته‌ای کنونی به نتیجه قطعی نرسیده، این تلاطم در بازار ارز ادامه خواهد یافت. تاجران و تولیدکنندگانی که قیمت کالایشان مستقیم‌ یا غیرمستقیم متاثر از نرخ ارز است تصمیمات خود را به چشم‌انداز درازمدت ناظر بر ثبات نسبی شرایط موکول خواهند کرد. البته باید اذعان کرد که در این میان، دستوری بودن اقتصاد ایران که‌ در آن دولت به صورت فعال‌مایشاء عمل می‌کند مزید بر علت است. 

تجار و‌ تولیدکنندگان می‌دانند که اگر یک‌بار قیمت را به علت کاهش نرخ ارز پایین آوردند، به این راحتی نمی‌توانند آن را به هنگام افزایش نرخ ارز بالا ببرند؛ چون دولت اجازه این کار را نمی‌دهد. از این‌رو ترجیح می‌دهند در کوتاه‌مدت صبر و انتظار در پیش گیرند. معضل بزرگ اقتصاد ایران که چسبندگی قیمت‌ها در حال حاضر مصداق کوچکی از آن است، به دو مساله اساسی و مزمن برمی‌گردد: یکی شرایط ناپایدار و پرتنش در روابط بین‌المللی سیاسی و اقتصادی کشور ما و دیگری روابط دستوری حاکم بر تمام خلل و فرج اقتصاد ملی. تا زمانی که چاره‌ای اساسی برای این دو مساله اندیشیده نشود، نباید انتظار معجزه‌ای از عملکرد اقتصاد ایران داشت.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
یست نهایی و 8 نفره ایران برای رقابت های جهانی وزنه برداری نروژ
جدول گروه A لیگ قهرمانان آسیا 2 با جایگاه آخر استقلال
ساپینتو: این بدترین شکست دوران زندگی‌ام بود
نرخ نهایی خرید تضمینی گندم از کشاورزان برای سال زراعی 1405 - 1404 اعلام می‌شود
عربستان سعودی و پاکستان توافق‌نامه‌ راهبردی در زمینه دفاعی امضا کردند
محمد قاسمی در شنای 400 متر آزاد رکورد زد
7500 امضا برای به‌رسمیت‌شناختن فلسطین در سرزمین‌های اشغالی
استقرار جت‌های «اف-15» ژاپن در پایگاه‌های ناتو
کویت عملیات زمینی رژیم صهیونیستی در غزه را محکوم کرد
نورنما | روباهی در تهران در حال سرسره‌بازی
بازدید وزیر صمت از مرز مشترک ریلی ایران با افغانستان
انفجار پیجرها را انجام دادیم چون حزب الله از طرح هایمان بو برده بود
وزارت امور خارجه ایران اقدام اکوادور علیه سپاه پاسداران انقلاب را محکوم کرد
جزییات توزیع شیر در مدارس اعلام شد+فیلم
قدردانی رئیس‌جمهور از تیم ملی کشتی آزاد ایران+فیلم
کالاس: پنجره دیپلماسی با ایران در حال کوچک‌شدن است
آمریکا چهار گروه شیعه عراقی را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داد
بایرن (2) - چلسی (1) | آیا چلسی می‌تواند بایرن را متوقف کند؟ + گل اول
تکلیف تیم‌های اول و دوم چهار گروه والیبال مردان جهان مشخص شد
حمله موشکی به تجمعات دشمن صهیونیستی در خان‌یونس
تیک‌تاک در آمریکا باقی می‌ماند؟
زمان و مکان تشییع ثمینه باغچه‌بان مشخص شد
6 جاسوس اسرائیلی در شمال غزه اعدام شدند+اسامی جاسوسان
ارتباطات اینترنتی در غزه قطع شد
ورود 6 کشتی‌گیر جدید به رقابت‌های جهانی برای اولین بار
لحظه فرار دزدان طلا فروشی درگهان جزیره قشم با ماشین + فیلم
طرح حمایتی «نسیم مهربانی» برای دانش‌آموزان مناطق کم‌برخوردار+فیلم
تهران خنک می شود
بررسی چهار سناریوی کلان جایگاه ایران در تعامل با سه ابرقدرت جهانی
سفر سرد ترامپ به انگلیس و بازتاب انتقادی در مطبوعات و رسانه‌ها
جزئیات پیش‌نویس قطعنامه ایران، روسیه و چین درباره ممنوعیت حمله به تاسیسات هسته‌ای
آیین‌نامه نحوه نام‌گذاری روزها و مناسبت‌های خاص بازنگری شد
افزایش قیمت شمش طلا در بورس کالا
ماجرای پلمب یک واحد تجاری در بازار بزرگ تهران چه بود + فیلم
آخرین آمار شمار شهدای غزه در 24 ساعت گذشته
در صورت نیاز بنزین یورو 5 تولید می شود
استقلال 1 - 7 الوصل | سنگین‌ترین شکست‌های تاریخ استقلال + خلاصه بازی
چیزی تا شروع فاجعه‌بار برای طارمی نمانده بود
شنیده شدن صدای انفجار نزدیک فرودگاه حلب
شیخ نعیم قاسم: اسرائیل سقوط خواهد کرد
چگونگی تعیین دهک‌بندی یارانه ها و نحوه اعتراض افرادمشخص شد+فیلم
جنگی فراتر از مرزها؛ بحران انسانی در حال انفجار
صعود مقتدرانه دختران بسکتبال ایران به نیمه نهایی کاپ آسیا
امیرمهدی یاحقی در اسکیت سرعت 100 متر جوانان مدال برنز گرفت+فیلم
به زودی هواپیمای آبپاش برای مهار آتش در هورالعظیم مستقر می‌شود
جزییات اقدام جدید پرسپولیس علیه باشگاه تراکتور و پرونده ناتمام بیرانوند
هدف اسرائیل، نابودی شیعیان لبنان است
تشدید بارش و کاهش محسوس دما در 5 استان
ساعت شروع به کار ادارات، مدارس و بانک‌ها اعلام شد+فیلم
راویانِ «ایرانِ ایستاده» در میدان زاگرب
X
آگهی تبلیغاتی