نورنیوز - گروه بینالملل: تهدید اخیر سه کشور اروپایی برای فعالسازی مکانیسم ماشه، بیش از آنکه صرفاً بر ایران متمرکز باشد، حامل پیامی دوگانه به تهران و واشنگتن است؛ پیامی که در آن، اروپا تلاش دارد نقش فراموششده خود را در مذاکرات هستهای دوباره زنده کند. این تهدیدات نه بر پایه حقوقی استوار است و نه بر اساس تعهدات برجامی؛ بلکه بیش از همه، تلاشی است برای بازتعریف جایگاه اروپا در معادلات دیپلماتیک آینده.
پیامی برای کاخ سفید؛ اروپا حذف نمیشود
سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان، در شرایطی به تهدید ماشه متوسل شدهاند که گفتوگوهای غیررسمی میان ایران و آمریکا بدون دخالت اروپا در حال پیگیری است. از این منظر، تهدید ماشه نهفقط فشاری بر ایران، بلکه هشداری به آمریکا نیز هست: اروپا قصد ندارد تماشاچی توافقی باشد که در آن نقشی ایفا نمیکند. این یک ابزار برای مداخله در روندی است که ممکن است بدون درنظر گرفتن منافع اروپاییها به سرانجام برسد.
فرانسه؛ سخنگوی نامرئی اروپا یا رهبر بازی؟
در میان سه کشور اروپایی، فرانسه بهطور خاص تلاش میکند نقش راهبردی خود را تثبیت کند. سیاستهای پاریس، بهویژه در زمینه تهدید به مکانیسم ماشه، نشانهای است از بلندپروازی دیپلماتیکی که با ادبیات تندتر و آشکارتری نسبت به لندن و برلین دنبال میشود. ایران نیز با پاسخ هوشمندانه به زبان فرانسه، نشان داد که بازی فرانسه را بهدقت زیر نظر دارد و در صورت تداوم تهدیدات، آماده پاسخگویی متقابل است.
تهدیدات بیپایه؛ تضعیف برجام و دیپلماسی
اروپا با این تهدیدات در واقع، مرتکب نقض تعهدات خود در برجام میشود. استفاده ابزاری از مکانیسم ماشه نهتنها فاقد مبنای حقوقی است، بلکه عملاً اقدامی متناقض با شعارهای دیپلماتیک غرب بهشمار میرود. این سیاست ناپایدار، ضمن افزایش تنشها، سردرگمی اروپا در اتخاذ راهبردهای پایدار را هم آشکار میکند. چنانکه تاکنون نیز، هیچ طرح عملی برای حل بحران هستهای ارائه ندادهاند.
پاسخ ایران؛ هشدار به اروپا و آمریکا
ایران همواره با تکیه بر اصول دیپلماسی، آماده گفتوگوهای معنادار بوده است. با اینحال، در برابر فشارهای یکجانبه و تهدیدات ناعادلانه، واکنشی قاطع از خود نشان داده است. تهران بهروشنی هشدار داده که استفاده سیاسی از مکانیسم ماشه میتواند به واکنشهای جدی، از جمله توقف کامل اجرای تعهدات برجامی منجر شود. این موضع، هم برای اروپا پیام دارد و هم برای آمریکا که گمان نکند در مسیر مذاکرات و دستیابی به توافق می تواند بدون آنکه با تبعات سیاسی و حقوقی مواجه شود، عبور کند
مکانیزم ماشه، ابزار انحصار یا نفوذ؟
رویکرد اخیر اروپا و بهویژه فرانسه، بیش از آنکه برای حل بحران باشد، برای مهار روندهای خارج از کنترل طراحی شده است. مکانیسم ماشه در این چارچوب، نهفقط تهدیدی علیه ایران، بلکه ابزار مذاکرهای برای بازگشت اروپا به میز دیپلماسی با آمریکا نیز هست. تهدیدی که اگر بهدرستی درک نشود، میتواند به بحران چندجانبهای در روابط بینالملل منجر شود.
نورنیوز