×
بین الملل
شناسه خبر : 213412
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1403/12/01 ساعت 09:55

غلامرضا نظربلند*

اشک اروپایی‌ها و فرصت‌سازی از تهدید

به نظر می‌رسد که آوارشدن تندمزاجی و کلفت‌گویی آمریکای ترامپ سر اروپای مهد روشنگری و گفتمان دموکراسی ناشی از نگاه تحقیرآمیز رئیس‌جمهور بی‌ریشه آمریکا به جهان منهای کشور متبوعش و مهم‌‌تر از آن، اراده سیاسی هسته قدرت ینگه دنیا در دوره جاری زمامداری است.

نورنیوز-گروه بین الملل: رئیس کنفرانس امنیتی مونیخ در اجلاس اخیر آن در واکنش به سخنان معاون رئیس‌جمهور آمریکا با بیان این جمله که «ما از اینکه ارزش‌های مشترکمان دیگر مشترک نیستند، باید خوفناک باشیم» به گریه افتاد و تریبون سخنرانی را ترک گفت. اذعان به واگرایی ارزش‌های دو کرانه‌نشین آتلانتیک به شرح بالا، از نگرانی آمریکا از «عقب‌نشینی اروپا از برخی از اساسی‌ترین ارزش‌های خود» که توسط نماینده عالی‌رتبه آمریکا در آن اجلاس ابراز شد هم مستفاد می‌شود.

نمونه‌هایی که معاون رئیس‌جمهور آمریکا به عنوان مصادیق عقب‌نشینی اروپا از ارزش‌های آتلانتیکی برشمرده است، هیچ‌کدام کلان‌روایتی نیست که بتوان از آن فرارسیدن خزان دموکراسی در اروپا و نابودی آن را نتیجه گرفت. افزون بر این، مواردی چون «نادیده‌گرفتن مردم و نگرانی‌های آنان»، «ساکت‌کردن رسانه‌ها»، «عدم برگزاری انتخابات» بیشتر به لفاظی می‌ماند و اینکه «اگر از رأی‌دهندگان خود در هراس هستید، آمریکا هیچ کاری برای شما نمی‌تواند انجام دهد»، موهن و تحقیرآمیز است! واقع امر آنکه این موارد را نمی‌توان موجد شکاف عمیق بین ارزش‌های اخلاقی و آرمانی کرانه‌نشینان آمریکایی و اروپایی دو سوی اقیانوس اطلس دانست. از این رو، باید به ژرفا رفت و عمیق قضیه را کاوید‌.

به نظر می‌رسد که آوارشدن تندمزاجی و کلفت‌گویی آمریکای ترامپ سر اروپای مهد روشنگری و گفتمان دموکراسی ناشی از نگاه تحقیرآمیز رئیس‌جمهور بی‌ریشه آمریکا به جهان منهای کشور متبوعش و مهم‌‌تر از آن، اراده سیاسی هسته قدرت ینگه دنیا در دوره جاری زمامداری است. این اراده مبتنی بر هژمون‌طلبی اینک بر طبل سیاست وحشت که دیپلماسی فرسوده قایق‌های توپ‌دار را تداعی می‌کند، می‌کوبد. بدیهی است که اعمال و اجرای چنین سیاستی از جمله نیازمند کارگزاری دارای اعتمادبه‌نفس بیش از حد، پرحاشیه و جنجالی و ترمزبریده است تا با گرفتن دنده‌عقب، هنجارهایی که پس از بروز دو جنگ جهانی بدل به گفتمان روابط بین‌الملل شده و از جمله بر عدم تعرض به منظور به‌دست آوردن سرزمین دیگران تأکید می‌ورزد را به دور نهد و به خونبار ناهنجار روی آورد.

در تبیین چرایی و چیستی رویکرد آمریکا در قبال متحد اروپایی خود و مشخصا جنگ اوکراین و حاتم‌بخشی ترامپ باید به منظومه فکری زمامدار بازگشتی آمریکا و سیاستی که او را بعد از یک دوره انتخاباتی ناکام برکشید و به دفتر بیضی (oval office) بازگرداند، مراجعه کرد.

به موجب این سیاست که معمولا از آن با نام آمریکا اول (America First) یا به زبان رسمی‌تر، «اولویت‌های آمریکا اول پرزیدنت ترامپ» (President Trrump America First Priorities) یاد می‌شود، همه چیز باید برای آمریکا بجوشد و اگر نجوشد، معلوم است برای چه باید بجوشد. بنابراین اولویت نخست و کلان راهبردی آمریکای ایلان- دونالد (که شاید برای نخستین بار ترکیبی آشکار از دولت پنهان deep state و دولت پیدا است) نمی‌تواند امنیت متحد دیرینه، اروپا، ایجاد صلح در اوکراین، اضافه‌کردن «ایالت کانادا» به ایالات متحده، تغییر نام خلیج‌ها و کانال‌ها به آمریکا، جنگ تعرفه‌ها و به محاق بردن قواعد آمره و حتی پاک‌سازی قومی فلسطینی‌ها و زدن تأسیسات هسته‌ای ایران و نشاندن اسرائیل بر سریر قدرت منطقه‌ای و... باشد که مراد تأمین امنیت خود آمریکاست.

به نظر می‌رسد نیل به کلان راهبرد مورد نظر (تأمین امنیت دائمی و پایدار خود آمریکا) در گرو هماوردی با چین است.

به نظر می‌رسد آمریکا تحت شرایط موجود به جز سیاست تغییرناپذیر حمایت بی‌چون‌وچرا از اسرائیل، رویکرد و خط‌مشی خود را در قبال سایر متغیرهای سپهر سیاست جهانی شناور کرده است. در این شناوری نه دوستی -حتی با قاره سبز که طبعا تا ابد رابطه‌ای زایشی است- دائمی خواهد بود و نه دشمنی با پوتین -که تا همین یکی، دو ماه گذشته که رئیس‌جمهوری دیگری بر کشور حکم می‌راند برقرار بود- همیشگی است.

آنچه در این میان جای شگفتی است، این است که چگونه شد که مهد دموکراسی و تکنوکراسی و بوروکراسی (قاره سبز) صیانت از امنیت خود را برون‌سپاری کرد و نیازمند ضامن خارجی شد؟!

شاید اروپا نمی‌خواست به مخیله‌اش خطور دهد که این فرزند ممکن است ناخلف از آب درآید. اما این هم پذیرفتنی نیست. عالم سیاست عالم ممکنات است. از این رو، هیچ‌چیزی را نباید غیرممکن پنداشت.

اروپا اگر هم می‌خواهد بهترین روابط را با جونیور خود داشته باشد، لازم است که به امنیت درون‌زا بیندیشد و از ادامه برون‌سپاری دست بردارد.

مناسب است اروپا در رویکرد و راهکارهای راهبردی و اجرائی خود بازاندیشی و بازنگری کند و از جمله دست به یارگیری بزند و دوستان جدیدی برای خود دست و پا کند‌. این مهم از جمله در سایه دوری از تبعیت از سیاست‌های آمریکا به واسطه نیاز امنیتی به او ممکن است. در این یارگیری، ایران می‌تواند نمونه مناسبی باشد‌.

در ایران هم ضروری است که اتاق فکر سیاست‌ورزی و دستگاه سیاست خارجی به فکر ترمیم روابط با اروپا و نیز تنظیم روابط با مسکو به ویژه در رابطه با اوکراین باشد. داشتن روابطی متعارف و متوازن با روسیه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر دارد، اما باید به هزینه‌هایی که روابط نه‌چندان متوازن با آن کشور تاکنون برایمان داشته است هم توجه کنیم و به این بیندیشیم که چه تناسبی بین فایده آن روابط با هزینه‌های سنگینی که متحمل شده‌ایم، وجود دارد.

مسکو به اندازه‌ای از قِبل ما منتفع شده است که حتی می‌توانیم در جهت رعایت قاعده انصاف از او سهم‌خواهی کنیم. لیکن تا زمان وصول این بستانکاری که البته نامعلوم است، می‌توانیم دست‌کم هزینه‌کرد بیش از این را متوقف کنیم.

در هنگامه‌ای که آمریکا شاید هم به ناحق و به نادرستی دارد برای پیشبرد کلان راهبردش حتی از متحد راهبردی خود مایه می‌گذارد و هزینه می‌کند، ما قطعا حق داریم موانع عادی‌سازی روابطمان با دنیای غرب و حل مشکلات هسته‌ای را از سر راه برداریم. اگر در جهت تحقق این امر روس‌ها مانع‌تراشی کرده باشند، که ظاهرا کرده‌اند، نباید به هر دلیلی استثنا قائل شویم و مانع را از سر راه برنداریم.

حفظ کیان کشور و دفاع بحق از منافع ملی، واجب‌ترین واجبات است.


شرق
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
رکوردی تازه در میزان مصرف برق کشور
هند به حمایت مالی از روسیه متهم شد!
حمله پهپادی یمن به اهداف صهیونیستی
عضو کمیته استیناف: پرونده ساپینتو به ما مربوط نیست!
تأمین مالی بازار سرمایه با مشارکت بانک‌ها کلید خورد
محسن رضایی: اسرائیل با اقداماتش دشمنی‌اش با کل منطقه را نشان داد
قاچاقچیان سوخت به 90 سال حبس محکوم شدند
درخشش کوراش‌کاران ایران با 7 مدال آسیایی در کره جنوبی
گزارش تصویری | دومین روز سفر رئیس جمهور به پاکستان
کشف 844 ریزپرنده قاچاق در بوشهر و تهران
عکس های منتخب جهان، 3 آگوست 2025
عنوان نایب قهرمانی جهان به آزادکاران نوجوان ایران رسید
پزشکیان: ایران و پاکستان دوست روزهای سخت یکدیگر هستند
وزارت امور خارجه هتک حرمت مسجدالاقصی را محکوم کرد
دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی اعلام کرد؛ تاسیس شورای دفاع کشور تصویب شد
پاپ با جوانان غزه ابراز همدردی کرد
برای پاسخ به فعال‌سازی مکانیسم ماشه با چین و روسیه هماهنگ هستیم
سازمان توسعه تجارت: واردات سگ و گربه کذب است
حذف 4 صفر از پول ملی نهایی شد؛ «ریال» ماند، «تومان» حذف شد
سقوط قیمت مسکن در شمال تهران؛ خریداران عقب‌نشینی کردند
تهدید هسته‌ای ترامپ؛ آشکارشدن ترس از شکست در اوکراین
شرکت‌های هواپیمایی بین‌المللی دیگر به بن گورین نمی آیند
چهارشنبه ها به مدت 2 هفته در اصفهان تعطیل شد
کمیسیون اجتماعی همچنان به دنبال تعطیل کردن پنجشنبه‌ها و کاهش ساعت‌کاری در هفته
تا 10 روز آینده 50 همت از مطالبات گندمکاران پرداخت می‌شود
معاون اول رئیس جمهور: عملکرد دولت چهاردهم باید شفاف به مردم گزارش شود
وزیر جهادکشاورزی: تعاونی‌ها بازار برنج را به دست می‌گیرند
حماس و جهاد اسلامی خواستار واکنش فوری امت اسلامی شدند
استعفای صدیقی، بهنگام یا دیرهنگام؟
قیمت دلار و سایر ارز ها امروز یکشنبه 12 مرداد 1404
فوران آتشفشان پس از 6 قرن سکوت+فیلم
ایران در پنجمین سال خشکسالی؛ بارش‌ها 41 درصد کاهش یافت
حکم قطعی اعدام برای متهم ردیف اول پرونده رضایت خودرو
چگونه از کلاهبرداری‌های اینترنتی در سفر اربعین جلوگیری کنیم؟
نوراینفو | نکات سلامتی و تغذیه‌ای بریا حضور در پیاده‌‌روی اربعین
ایران در رتبه 97 کیفیت اینترنت؛ افت سرعت و اختلالات اینترنت ادامه دارد
آیین‌نامه جدید بانک مرکزی درباره تحول در سیستم وثیقه‌گذاری بانکی
طرح مجلس برای تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی به دولت فرستاده شد
قیمت خودرو امروز یکشنبه 12 مرداد 1404 + جدول قیمت‌ها
ایران و پاکستان 12 سند همکاری در حوزه‌های مختلف امضا کردند
نتانیاهو با خلبانان اسرائیلی جنگ 12 روزه عکس گرفت؛ ایران نام و آدرس آن‌ها را منتشر کرد
4 مورد از تسهیلات ارزی برای واردات کالاهای اساسی اعلام شد +جزئیات
یاسر آسانی به استقلال پیوست
تصاویر منتشرنشده از حمله اسرائیل در مستند «به وقت اوین»؛ شهادت سربازان 18 تا 19 ساله
بولتون: ترامپ حتی نمی‌داند زیردریایی‌های هسته‌ای چگونه کار می‌کنند!
بن‌گویر در کنار تعرض‌ شهرک‌نشینان صهیونیست به مسجد الاقصی +فیلم
آیت‌الله سیستانی نصب تصاویرش در مسیر پیاده‌روی اربعین را منع کرد
فرصت‌‌های همکاری با اسلام‌آباد
کاهش تعداد برگه‌های دسته چک؛ حرکت به‌ سوی حذف چک‌های کاغذی
ایران‌هراسی نسخه انگلیسی؛ فریب افکار عمومی با دروغ هسته‌ای
X
آگهی تبلیغاتی