×
سیاسی
شناسه خبر : 210872
تاریخ انتشار : پنج‌شنبه 1403/11/11 ساعت 11:37

نورنیوز تحلیل راهگشای رهبر انقلاب از موضوع مذاکره و معامله با طرف‌های خارجی را بررسی می‌کند

اعتماد نداریم اما اهل مذاکره‌ایم

با استناد به تقریر مقام معظم رهبری، می‌توان گفت که اکنون دوگانه‌ی مذاکره/عدم مذاکره، یا معامله/عدم معامله، موضوعیت خود را از دست داده و مفهوم ‌جدید و واقع‌بینانه‌ای با عنوان «مذاکره یا معامله‌ هوشمندانه و مراقبت‌آمیز» جای آن را گرفته است.

نورنیوز- گروه سیاسی:  به خلاف نظر تندروها، موضع رسمی نظام، مسدودبودن باب دیپلماسی و ابزارهایش نیست و بر اساس منافع ملی خود، و با ملاحظه‌ی معیار هزینه/فایده و برحسب شناخت عقلی و تجربیات پیشینی‌اش، از چنین ظرفیت‌هایی نهایت استفاده را خواهد برد.

درست در روزهایی که برخی جریانات خاص سیاسی ایران، با غوغاگری، نگرش‌های ضددیپلماتیک را در فضای کشور دامن می‌زدند، سخنان دقیق و روشنگر مقام معظم رهبری در روز عید مبعث، مفتوح بودن باب دیپلماسی و راهبرد مذاکره و معامله را گوشزد کرد.  ظرف یکی دو هفته اخیر، موضع‎گیری‌ها بر علیه منطق گفتگو، مذاکره و معامله در روابط خارجی، از صحن پارلمان تا صفحات اول روزنامه‌ها را دربرگرفت و نهایتا به حضور میدانی معترضان در برخی خیابان‌ها و میدان‌ها انجامید. وجه اشتراک تمامی این واکنش‌ها، نفی کلی راهکارهای دیپلماتیک از جمله مذاکره بود. در عین حال، برخی از معترضان،  استفاده از این راهکارهای دیپلماتیک را به "وطن فروشی" و "غلطاندن ایران به آغوش آمریکا" تعبیر کردند و به این ترتیب، دوگانه‌ خدمت/خیانت را دوباره بازسازی و ترویج کردند.

قابل انکار نیست که در میان فعالان حوزه دیپلماسی و تحلیل‌گران مسائل بین الملل کشور، افراد یا جریان‌های آشکاری را می‌توان یافت که خوش‌بینی‌های بلاتوجیه یا شتابکاری‌های ناموجه در انجام مذاکره با طرف‌های غربی دارند. این افراد با درکی کمابیش ساده‌سازانه، گمان می‌کنند مذاکره صرفا یک تاکتیک اجرایی است و می‌توان از آن استفاده کرد و هروقت به نتیجه نرسید از آن برگشت و کار را وانهاد. چنین نگاهی چه بسا از پیچیدگی‌های روابط بین‌الملل و مناسبات سیاسی دولت‌ها غفلت دارند و مذاکره را فی‌نفسه پروژه‌ای آسان و بی‌ضرر و بی‌خطر می‌نمایانند. به بیان بهتر، نقطه‌ی مقابل دیدگاهی که مذاکره را مصداق روشن "وطن فروشی" معرفی می‌کند، دیدگاهی قرار دارد که هیچ مخاطره‌ای را متوجه مذاکره نمی‌داند و آن را امری خنثی به شمار می‌آورد.

هوشمندی در تعاملات جهانی یا "مراقبت در معامله با کشورها" آنگونه که در خطابه‌ی مقام معظم رهبری در عید مبعث تشریح شد، موضعی دقیقا در میانه‌ی این دو سر طیف قرار می‌گیرد. پیشینه و سوابق تاریخی نشان ‌می‌دهند که مذاکره، به خودی‌خود نه چیزی قطعا ضروری و مسلّم است و نه چیزی لزوما مخاطره‌آمیز و خسارت‌بار. چیزی که هویت این ابزار دیپلماتیک را تعیین می‌کند بینش صحیح و مراقبت هوشمندانه در قبال آن است. مقام معظم رهبری، در سخنان خود، این مفهوم را با استناد به آیات کریمه تشریح کردند که مذاکره و معامله با دیگران، نباید به معنای غفلت از خباثت و کینه‌ورزی دشمنان یا دوستی با آنان مراد شود. خصومت آنها بسیار بیشتر از آن چیزی است که بر زبان می‌آورند. با این حال چنین توصیه‌ی دقیقی در حکم یادآوری یک ضرورت انکارناپذیر برای "مراقبت" در جریان مذاکره و معامله است. بی‌وجه نبود که این عبارت از سخنان رهبر انقلاب، بسیار مورد توجه مخاطبان عام و خاص قرار گرفت:« باید مراقب باشیم که با چه کسی مواجهیم و با چه کسی معامله می‌کنیم و حرف می‌زنیم.»

به این ترتیب، با استناد به تقریر مقام معظم رهبری از موضوع، می‌توان استنباط کرد که دوگانه‌ی مذاکره/عدم مذاکره، یا معامله/عدم معامله، موضوعیت خود را از دست داده و مفهوم  ‌جدید و واقع‌بینانه‌ای با عنوان مذاکره یا معامله‌ی هوشمندانه و مراقبت‌آمیز جای آن را گرفته است. البته ذکر این نکته ضروری است که چنین مفهومی، پیش از این هم، از زبان رهبری گفته شده بود اما همواره با نقض عهدهای مکرر طرف‌های غربی پاسخ داده شد. به این ترتیب، روشن می‌شود که به خلاف نظر تندروها، موضع رسمی نظام، مسدودبودن باب دیپلماسی و ابزارهایش نیست. جمهوری اسلامی ایران، در عالی‌ترین سطوح خود به تمامی ابزارهای ارتباطی، از جمله دیپلماسی و فنون مذاکره و معامله متقابل پایبند و ملتزم است و بر اساس منافع ملی خود، و با ملاحظه‌ی معیار هزینه/فایده و برحسب شناخت عقلی و تجربیات پیشینی‌اش، از چنین ظرفیت‌هایی نهایت استفاده را خواهد برد. گفتن ندارد که در این مسیر، آنچه اهمیت فراوان دارد پرهیز از ساده‌سازی‌ها و بلکه ساده‌انگاری‌هایی است که باعث شده روندهای پیشین مذاکره، در برخی ادوار با نتایج مطلوب و ثمربخش همراه نباشد.

از سوی دیگر، آنچه در کلام مقام معظم رهبری مفهوم‌پردازی شد، جزو خطوط فکری و برنامه‌های اقدام دولت چهاردهم نیز بوده است. اکنون دولت می‌تواند در پرتو دیدگاه‌های روشنگر رهبری، مسیر دیپلماسی را با رعایت دقیق توصیه‌های رهبر انقلاب پیش بگیرد. قرابت و بلکه انطباق چارچوب سیاست خارجی دولت چهاردهم با تفسیر واقع‌بینانه و راهگشای رهبری از مفهوم مذاکره و معامله، یک "امکان" و یک "ظرفیت" کارآمد برای بهره‌گیری از اصول و ابزار دیپلماسی است. در عین حال، چنین هماهنگی آشکاری را می‌توان مصداق روشنی از سیاست وفاق در عالی‌ترین شکل ممکن به شمار آورد. چنین وفاقی درعین‌اینکه می‌تواند افراط‌گرایان و تندروهای دو سر طیف سیاست در ایران را محدود کند، این توان را هم دارد که سرمایه‌ای ارزشمند برای دولت در پایه‌گذاری دوران تازه‌ای از سیاست خارجی ایران باشد. به خلاف انتظار و تفسیر تندروها، خطابه‌ی رهبر معظم انقلاب در روز مبعث، نه فقط نفی مذاکره نبود بلکه چه بسا گامی فراتر بود و مرحله‌ای اجرایی‌تر و عملیاتی‌تر تحت عنوان "معامله" را نیز دربرمی‌گرفت. آنچه در این میان اهمیتی بسیار زیاد دارد تأکید و تمرکز و تذکار مکرر ایشان بر استفاده از شناخت عقلی و تجربیات تاریخی و محاسبه‌ی هزینه/فایده و بالاخره عدم اعتماد به لبخندهای ظاهری طرف‌های غربی است. اکنون باید اعلام کرد که ایران همچنان به دیپلماسی پایبند است و در تعاملات جهانی خود، از همه‌ی ظرفیت‌هایش خصوصا ابزارهای مذاکره و معامله، هوشمندانه و واقع‌بینانه بهره می‌برد.       

 

 

 

 

 

 

 

  


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
پاسخ محسنی اژه‌ای به درخواست‌ آزادی زندانیان سیاسی
«قصه پری» از میلان جایزه گرفت
قیمت خودرو امروز 19 مرداد 1404
عراقچی: از زمان تشکیل دولت پزشکیان، ایران سه بار در معرض جنگ قرار گرفت + فیلم
قیمت دلار امروز یکشنبه 19 مرداد 1404
تهدید حزب اسموتریچ به ساقط کردن کابینه نتانیاهو
طرح خلع سلاح؛ حلقه تکمیلی زنجیره اشغالگری و بی‌ثبات‌سازی
مقام حزب‌الله: توافق جدید به نفع اسرائیل است
قیمت طلا و سکه امروز یکشنبه 19 مرداد 1404
تحکیم دیکتاتوری؛ مسیر حرکت ترامپ
اربعین؛ تداوم نهضت در میدان بیداری
کشف فعالیت غیرقانونی مزرعه رمزارز مخفی شده در استادیوم اهواز
ایران‌نما | معرفی جاذبه‌های گردشگری شهرهای ایران(67)؛ «بسطام»
خندانی: برگه سبز مالکیت خودرو «سند رسمی انتقال مالکیت» نیست
چه اتفاقی در زنگزور برای ایران افتاد؟
وزیر بهداشت ایران: در ایران حتی یک مورد فلج اطفال هم گزارش نشده است
عوامل ساختاری نفوذ
تسهیلات ویژه برای نصب پنل‌های خورشیدی در مسکن مهر
پزشکیان: آثار فرشچیان آینه‌ای تمام‌نما از عشق،‌ ایمان و شکوه فرهنگ ایران اسلامی بود
قدرتی برای تضعیف سلاح مقاومت وجود ندارد
دفاتر اسناد رسمی مجازی و سامانه جامع اجرای اسناد راه‌اندازی می‌شود
پوستر باشگاه استقلال برای بازی سوپرجام منتشر شد
آتش‌سوزی مهیب در موکب مرز مهران؛ یک زن جان باخت + فیلم
لبنان در آستانه یک جنگ ویرانگر داخلی
وزیر کار: یارانه 3 دهک حذف می‌شود +یارانه
بیانیه مشترک وزرای امور خارجه کشورهای غربی در مورد عملیات نظامی رژیم اسرائیل در غزه
از زنگزور تا جاده ترامپ؛ گره ژئوپلیتیکی جدید قفقاز
جزئیات محل خاکسپاری استاد فرشچیان بر اساس آخرین وصیت او +تصویر وصیت‌نامه
قضاوت 2 داور ایرانی در جام جهانی فوتسال زنان
برنج ایرانی کیلویی 250، اما در بازار 400 هزار تومان!
رهبر معظم انقلاب با تمدید عضویت اعضای هیات‌امنای کمیته امداد موافقت کردند
پیشنهاد تداوم شناورسازی ساعت کاری ادارات تا 15 مهرماه برای کاهش ترافیک تهران
26 مصدوم و یک فوتی در اثر تصادف رانندگی در پارس‌آباد
رسوایی انگلیس؛ تهدید زیست‌محیطی و امنیت هسته‌ای جهانی
نایب قهرمانی تیم ملی کشتی فرنگی ایران در رقابت‌های رومانی
ترامپ معاون نماینده بعدی آمریکا در سازمان ملل را انتخاب کرد
موج بازگشت زائران اربعین آغاز شد
وزیر جهاد پاداش 150 میلیون تومانی مدیریت جنگ را تکذیب کرد
قالیباف: شهدای رسانه، منبع قوت نگاه و قلم ما هستند
حمله معترضان اسرائیلی به پخش زنده شبکه 13 اسرائیل و درخواست پایان جنگ غزه + فیلم
شهادت یکی از مجاهدان پلیس در حمله اشرار مسلح در سراوان
نوراینفو | نگاهی به زندگی و آثار زنده‌یاد محمود فرشچیان
محمد صلاح خواستار توضیح درباره شهادت «پله فلسطینی» از یوفا شد
برنامه مسابقات ورزشی امروز یکشنبه 19 مرداد
وضعیت آب و هوا امروز یکشنبه 19 مرداد 1404 + وضعیت استان‌ها
برگزاری سومین مدرسه تابستانه چین
سخنگوی وزارت خارجه روسیه: صلح آذربایجان و ارمنستان باید بدون مداخلات خارجی باشد
امانوئل ماکرون تهدید به مرگ شد
حمله مجدد رژیم صهیونیستی و شهادت 6 نیروی ارتش لبنان در جنوب این کشور
توپ طلای لیگ امارات به آزمون رسید
X
آگهی تبلیغاتی