طرح کالابرگ الکترونیک از کِی دوباره اجرا می‌شود؟

نورنیوز ـ گروه اقتصاد: دولت چهاردهم در حالی ضمام امور را در دست گرفته است که  بر اســاس قانون بودجه ســال جاری، مکلف اســت با منابع حاصل از هدفمندسازی یارانه‌ها (به میزان ۳۱۵ همت) طرح کالابرگ الکترونیک را برای ۱۹ میلیون خانوار ایرانی اجرا کند.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اصلی‌ترین متولی اجرای این طرح در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعه این هفته تهران، به موضوع پرداخت یارانه براساس عدالت اجتماعی تاکید کرد که نشان از همت دولت چهاردهم بر اجرای این طرح و البته احتمالا با شکل و شمایل جدید دارد.

مساله پیوست عدالت در اجرای قوانین بارها توسط رهبر انقلاب نیز مورد تاکید قرار گرفته است. ایشان در دیدار با اعضای هیات دولت که در ماه جاری برگزار شد، تصریح کردند: «پیوست عدالت یک ترتیب اداری یا یک فرم تشریفاتی نیست، یک امر واقعی است .. اعضای دولت باید نگاه کنند و ببینند تأثیر هر قانون یا برنامه در شکاف اجتماعی چقدر است و اگر دیدند این برنامه موجب می‌شود که فاصله‌ طبقاتی زیاد شود، برنامه را حذف کنند»

از سوی دیگر علیرضا عسگریان معاون رفاه وزارت تعاون نیز اعلام کرده که دولت هنوز درباره کالابرگ الکترونیک تصمیم نگرفته و احتمالا در جلسه پیش رو با وزارت اقتصاد مساله نحوه اجرای کاالبرگ مشخص خواهد شد.

با این همــه، دولت چهاردهم چــه بخواهد و چه نخواهد بر اســاس قانون بودجه، باید با منابع حاصل از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها (مصرح در تبصره ۸ قانون بودجــه ۱۴۰۳) به میزان ۳۱۵ همت، طرح کالابرگ الکترونیک را برای ۱۹ میلیون خانوار ایرانی اجرا کند هرچند، آنچنان که گفته شــد احتمالا تغییراتی در نحوه اجرای آن ایجاد خواهد شد.

معاون رفاه وزیر کار همچنین گفته است کــه در مرحله قبلی اجــرای کالابرگ الکترونیکی ۱۵۱ میلیون بســته غذایی بدون صف از طریق ۲۱۱ هزار فروشگاه در سراسر کشور بین مردم توزیع شد و حال باید منتظر ماند و دید دولت پزشکیان چگونه و با چه مکانیزمی اجرای طرح کالابرگ الکترونیک را ادامه می‌دهد؛ و آیا مبلغ اختصاص یافته به هر فرد، گروه‌های مشمول، کالاهای سبد خرید مشمولان تغییری خواهد کرد یا خیر؟

طرح کالابرگ الکترونیک از کجا شروع شد؟

بر اســاس این طرح که در ابتدا به عنوان طرح فجرانه در بهمن ماه سال 1402 آغاز شد، مشمولان می‌توانستند ۱۱ قلم کالای اساسی (شــامل برنج ایرانی، حبوبات، شیر کم چــرب، پنیر، ماست کم چرب، مــرغ، تخم مرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند و شکر) را خریداری کنند.

قیمت روز سبد مشتمل بر ١١ قلم، ۷۴۳ هزار و ۷۵۰ تومان بوده که خانوارهای دهک‌های اول تا هفتم درآمدی در صورت خرید بسته باید قیمت سال ۱۴۰۱ را به مبلغ ۵۲۳ هزار و ۳۰۰ تومان از جیب خود پرداخت کرده و مابه‌التفاوت آن تا قیمت روز (به مبلغ ۲۲۰ هزار و ۴۵۰ تومان) از محل اعتبار جدید دولت تأمین می‌شد.

 انتقادات به طرح کالابرگ الکترونیک

 اگر با عینک نقادانه به کالابرگ الکترونیک نگاه کنیم؛ شاید بتوان دو موضوع اجباری بودن اقلام و پرداخت به ازای مابه التفاوت را دو ایــراد اساسی این طرح دانسـت. 

براساس این طرح اگر یک خانواده سه نفره را در نظر بگیریم که ۶۶۰ هزار تومان کالابرگ دریافت می‌کننــد، باید بیش از ۲ میلیون تومان صرف خرید کالا کننــد که ۶۶۰ هــزار تومان آن توســط دولت پرداخت شــود. نکته قابل تامل در اینجا این است که فردی که قادر به پرداخت بیش از دو یا سه میلیون تومان برای خرید کالاست، از عهده پرداخت ۶۰۰ هزار تومان هم برمی‌آید و همین موضوع موجب می‌شود که استفاده از کالابرگ برای برخی از اقشار ضعیف و کم درآمد محلی از اعراب نداشته باشد و بیشتر کمکی به طبقه متوسط باشد.

با توجه به تاکیدات مصرح رهبر انقلاب مبنی بر درنظر داشتن پیوست عدالت در ارایه لوایح و اجرای قوانین، به نظر می‌رسد لزوم بازنگری در چگونگی اجرای طرح کالابرگ الکترونیک برای بهره‌مندی هر چه بیشتر اقشار ضعیف و کم‌درآمد از این طرح ملی احساس می‌شود.