نورنیوز -گروه سیاسی: هفتاد و پنج سال پیش در ۲۲ مرداد جهان شاهد تحولی در تاریخ محافظت از حقوق افراد در زمان جنگ و درگیری مسلحانه بود که امروز با عنوان کنوانسیونهای ژنو شناخته میشود. اولین متن کنوانسیونهای چهارگانه ژنو؛ محافظت از افراد در زمان درگیریهای مسلحانه را پایه گذاشت و مقرراتی را برای جنگیدن سامان داد. این مجموعه از قوانین که امروزه از آنها با عنوان «حقوق بین الملل بشردوستانه» یاد می شود، از مهمترین دستاوردهای بشر پس از فجایع جنگ جهانی دوم است. نزدیک به ۲۰۰ دولت سند کنوانسیون را امضا و تصویب کردند اما اهمیت آن به حدی است که حتی کشورهایی که این کنوانسیونها را امضا نکردهاند هم در جنگ مشمول و ملزم به رعایت مفاد آن هستند. کنوانسیون ژنو ۱۹۴۹متشکل از زیرمجموعههایی به شرح زیر است:
کنوانسیون اول ژنو: از سربازان مجروح و بیمار در خشکی در زمان جنگ محافظت میکند.
کنوانسیون دوم ژنو: حفاظت مشابهی را به اعضای مجروح، بیمار و کشتیشکسته نیروهای مسلح در دریا تعمیم میدهد.
کنوانسیون سوم ژنو: به رفتار با اسرای جنگ میپردازد.
کنوانسیون چهارم ژنو: بر حفاظت از غیرنظامیان از جمله در سرزمینهای اشغالی تمرکز دارد.
این کنوانسیونها در مجموع چارچوب قانونی را ایجاد کردند که حداقل استانداردهای رفتار انسانی در جنگ را بدون توجه به منشأ، ماهیت یا شرکتکنندگان تعیین میکند. بر اساس بندهای مطرح شده، اصلیترین و بنیادیترین هدف کنوانسیونهای ژنو حفاظت از حرمت انسانی در زمانهای درگیری مسلحانه است تا اگر فردی هدف نظامی نیست، از نیروی مهاجم، جراحت و مرگ مصون باشد، اگر نظامی است از شکنجه و سایر رفتارهای بیرحمانه در زمان اسارات در امان باشد و اگر نیروی امدادی است بدون خطر مرگ و جراحت و اسارت، بتواند به نظامیان و غیرنظامیهای نیازمند کمک کند.
کنوانسیونها بر اهمیت بیطرفی، بهویژه در زمینه خدمات پزشکی و بشردوستانه تأکید میکنند. پرسنل پزشکی، بیمارستانها و آمبولانسها باید محترم شمرده شوند و نباید هدف قرار گیرند و البته از بیمارستان و آمبولانس و کادر درمان نباید در درگیری استفاده کرد. نقض کنوانسیونهای ژنو به عنوان تخلف جدی در نظر گرفته میشود که اغلب به آن جنایت جنگی و در مواردی جنایت علیه بشریت و جنایت نسلزدایی یا نسل کشی گفته میشود.
اصول این کنوانسیونها در نظامهای حقوقی ملی و چارچوبهای حقوقی بینالمللی وارد شده است و ستون حقوق بینالملل بشردوستانه را تشکیل میدهد. علاوه بر این در تصویب اساسنامه رم نقش داشته که سند تاسیس دیوان کیفری بینالمللی است که به جنایتهای جنگی رسیدگی میکند. این کنوانسیونها همچنین الهامبخش بسیاری از معاهدات و پروتکلهای بعدی بودهاند که هدفشان تقویت حقوق بشردوستانه بینالمللی است. بهویژه، دو پروتکل اضافی سال ۱۹۷۷ حمایت قانونی را به درگیریهای مسلحانه غیر بینالمللی گسترش دادند.
مجموع این مقررات به عنوان رفتارها و اصول جنگها و مقررات بشر دوستانه در حالی مطرح است که نگاهی به کارنامه جنگها از 75 سال پیش بیانگر دردی بزرگ است و آن اینکه مدعیان حقوق بشر غربی که خود را بانی و حافظ این کنوانسیونها مینامند هرگز به آن پایبند نبودهاند.
نسل کشی ویتنامیها توسط آمریکا، کشتار مسلمانان بوسنی به دست نیروهای صرب و ناتو، تسلیح رژیم صدام به سلاح شیمیایی برای کشتار در سردشت و حلبچه، جنایات گسترده ناتو در اشغال افغانستان، نسل کشی توسط آمریکا و انگلیس با استفاده از تسلیحات آغشته به اورانیوم در عراق، کشتار در لیبی و سوریه توسط غرب و نیروهای نیابتی آنها، قتلهام میلیونها انسان بیگناه در جنگهای داخلی در آفریقا که غربیها با نادیده گرفتن اصل بیطرفی برای کسب درآمد از فروش تسلیحات جنگهای داخلی در کشورها را ایجاد و به آن دامن زدهاند و... تنها گوشهای از رفتارهای جنایتکارانه غرب و نقض کنوانسیونهای ژنو است.
البته با توجه به اینکه جنگ اقتصادی یکی از ابعاد جنگهای نوین است، اقدام غرب در اعمال تحریم علیه کشورها که عملا مانع رسیدن دارو و مواد غذایی به ملتها شده را نیز باید به این جنایات جنگی غرب افزود چنانکه «دوهان» گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور قهری یک جانبه در گزارشی پیرامون ایران رسما عنوان میکند که تحریمها موجب شده تا شرکتهای دارویی از فروش دارو به ایران خودداری کنند که نتیجه آن مرگ مردم بویژه بیماران خاص و کودکان پروانهای شده است و لذا باید این تحریمها به عنوان جنایت علیه بشریت لغو و عوامل آن بازخواست و مجازات شوند.
غزه و فروپاشی رویای یک کنوانسیون
کارنامه ۱۰ ماه نسل کشی در غزه نشان میدهد که از یک سو رژیم صهیونیستی به هیچ کدام از قوانین و اصول کنوانسیون ژنو که امری لازم الاجراست عمل نکرده و هر جنایتی را صورت داده است و از سوی دیگر کشورهای غربی با نادیده گرفتن این کنوانسیون نه تنها مانع از مجازات رژیم صهیونیستی در شورای امنیت و دادگاه لاهه شدهاند بلکه خود با ارسال تسلیحات در این نسل کشی مشارکت کردهاند. سازمانهای بینالمللی نیز بر خلاف تعهدات خود به کنوانسیونهای ژنو و امور بشر دوستانه با سکوت و رفتارهای دوگانه رسما در این جنایت ایفای نقش کردهاند.
در کنوانسیون ژنو برحفاظت از غیر نظامیان، مدارس، بیمارستانها و آمبولانسها و زندانیان تاکید شده است حال آنکه روزی نیست که صهیونیستها این قوانین را زیر پا نگذاشته باشند.
آمارها در ۳۱۱ روز از همین جنگ نشان میدهد که نظامیان اشغالگر رژیم صهیونیستی ۳۹ هزار و ۸۹۷ غیرنظامی را به شهادت رساندهاند که ۱۶ هزار و ۴۵۶ نفر از آنها کودک و ۱۱ هزار و ۸۸ نفر آنها زن هستند. هنوز نزدیک ۱۰ هزار نفر از شهدا زیر آوار قرار دارند و همچنین هزاران نفر نیز هستند که مفقود شدهاند.
دفتر رسانهای دولت فلسطین در گزارش خود اعلام کرد که تیمهای این سازمان ۳ هزار و ۴۸۶ جنایت وحشتناکی را که ارتش اسرائیل علیه غیرنظامیان فلسطینی مرتکب شده است، مستند کردهاند. نظامیان ارتش رژیم صهیونیستی غیرنظامیان را تبدیل به اهداف «قانونی» خود کردهاند، علاوه بر آن تاکنون ۱۶۸ روزنامهنگار و ۸۸۵ تن از اعضای تیمهای پزشکی و ۷۹ نفر از اعضای تیمهای دفاع مدنی در حملات اسرائیل به شهادت رسیدهاند.
همچنین ۹۲ هزار و ۱۵۲ فلسطینی مجروح شدهاند که اغلب آنها از غیرنظامیان هستند و ۶۹ درصد قربانیان قتلعامهای اسرائیل علیه غزه را زنان و کودکان تشکیل میدهند. پدیده گورهای دستهجمعی برای اولین بار در تاریخ درگیریهای جهان به این اندازه و شکل ظاهر شده است، زیرا بیش از ۷ گور دستهجمعی در بیمارستانهای مناطق مختلف نوار غزه کشف شدهاند که ۵۲۰ شهید در این گورها مدفون گشتهاند. بیش از ۶۰ درصد ساختمانهای نوار غزه عملاً غیرقابل زندگی هستند و ویران شدهاند و اغلب ویرانیها با بمباران و انفجار انجام شده است.اسرائیل بیش از ۷۹ هزار تن مواد منفجره را بر سر مردم غزه ریخته است.
رژیم صهیونیستی اغلب ساختمانهای عمومی در نوار غزه از جمله صدها بنای فرهنگی و مراکز خدماتی و چاههای آب، ۱۲۱ مدرسه و مؤسسه آموزشی و همه دانشگاههای غزه، ۶۱۰ مسجد و ۳ کلیسا را بهطورکامل ویران کرده است. این رژیم از روز اول حمله به نوار غزه از گرسنگی بهعنوان یک سلاح جنگی علیه غیرنظامیان استفاده کرده و با بستن گذرگاهها مانع ورود کمکهای انسانی بهویژه غذا و دارو به این منطقه شده است و غربیها نیز به بهانههای مختلف مانع از ارسال کمکها به غزه میشوند.
تاکنون بیش از ۳۶ نفر در شمال غزه که اغلب آنها کودک بودند بر اثر گرسنگی جانشان را از دست دادهاند. وزارت بهداشت فلسطین در غزه از ابتلای ۱ میلیون و ۷۳۷ هزار و ۵۲۴ نفر در غزه به بیماریهای عفونی خبر داده اعلام کرد که ۷۱ هزار و ۳۳۸ نفر نیز به عفونت هپاتیت ویروسی دچار شدهاند، همچنین ۳۵۰ هزار نفر مبتلا به بیماریهای مزمن هستند که بهدلیل عدموجود دارو زندگی آنها در معرض خطر قرار گرفته است، همچنین زنان باردار از جمله بزرگترین قربانیان این جنگ هستند که بر اساس آمار موجود ۶۰ هزار زن باردار در غزه بهدلیل عدم مراقبتهای بهداشتی با خطر جدی مواجه هستند. رژیم صهیونیستی ۳۴ بیمارستان از ۳۶ بیمارستان غزه را از کار انداخته، ۸۰ مرکز بهداشتی غزه نیز کاملاً از خدمت خارج شده است و ۱۶۲ مؤسسه بهداشتی مورد هدف حملات ارتش صهیونیستی قرار گرفته است.
نظامیان اشغالگر رژیم صهیونیستی ۳۱۰ نفر از کادر درمان و ۲۱ نفر از اصحاب رسانه را در نوار غزه ربودهاند. در گزارشی فاجعهآمیز برملا شد که اسرای فلسطینی که رسما اسیر جنگی میباشند نه تنها از ابتدایی ترین حقوق خود محرومند بلکه مورد تجاوز نیز قرار میگیرند.
آنچه ذکر شد تنها گوشهای از جنایات رژیم صهیونیستی و حامیان غربی آن علیه مردم غزه است که هر کدام از آنها بیانگر یک شکست بزرگ برای جامعه جهانی در اجرای کنوانسیون ژنو و حمایت از قربانیان جنگ میباشد. رسوایی بزرگ بشری که ریشه در یکجانبهگرایی سلطه گرایانه غرب دارد که زمینهساز مصونیت رژیم صهیونیستی پس از هر کشتار و جنایتی شده است.
فاجعهای انسانی و بشری که تنها راهکار مقابله با آن را اجماع جهانی در پاسخگوسازی رژیم صهیونیستی و حامیان غربیاش تشکیل میدهد. این اجماع سازی در کنار تقویت امنیت و ثبات جهان زمینه ساز حفظ ماهیت کنوانسیونها و مقررات بینالمللی همچون کنوانسیون ژنو خواهد شد در غیر این صورت جهان باید منتظر فجایع بزرگتری در جهان به خاطر یکجانبه گرایی غرب و وحشیگریهای افسار گسیخته رژیم صهیونیستی باشد.
نورنیوز