نورنیوز ـ گروه سیاسی: مراسم تحلیف «مسعود پزشکیان» نهمین رئیس جمهور اسلامی ایران سه‌شنبه -۹ مرداد ماه ۱۴۰۳- در مجلس شورای اسلامی برگزار شد و پس از گذشت پنج روز از این مراسم، صبح امروز سخنگوی هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که اسامی وزرای پیشنهادی احتمالا تا آخر هفته به مجلس معرفی می‌شود. این در حالی است که محمدجواد ظریف معاون راهبردی رئیس‌جمهور نیز صبح امروز با انتشار پیامی اعلام کرد رئیس جمهور برای بررسی نامزدهای عضویت در هیات دولت توجه ویژه‌ای به جمع‌بندی شورای راهبری دارد و تأکید دکتر پزشکیان بر تعامل، وفاق ملی، تخصص و جوان‌گرایی است.
براساس قانون اساسی انتخاب وزرا با رئیس‌جمهور است و از این رو رئیس‌جمهور باید بعد از احراز صلاحیت عمومی وزرا آنان را به مجلس شورای اسلامی معرفی کند. همچنین براساس قانون، منتخب ملت ایران وظیفه دارد که طی 2 هفته پس از برگزاری مراسم تحلیف، وزرای مورد نظر خود را به مجلس معرفی کند.
تحلیف رئیس‌جمهور ایران پس از مراسم تنفیذ حکم او از سوی رهبر با حضور رئیس دیوان عالی کشور، اعضای شورای نگهبان قانون اساسی و رئیس قوه قضائیه انجام می‌شود و رئیس‌جمهور منتخب براساس اصل ۱۲۱ قانون اساسی سوگند یاد می‌کند که همهٔ استعداد و صلاحیت خود در راه ایفای مسئولیت‌هایی که برعهده گرفته رابه کار گیرد.
تاکنون ۱۳ دوره مراسم تحلیف رؤسای جمهور منتخب برگزار شده‌است؛ ابوالحسن بنی‌صدر، شهید محمدعلی رجایی، آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای، حجت‌الاسلام اکبر هاشمی‌رفسنجانی، حجت الاسلام سیدمحمد خاتمی، محمود احمدی‌نژاد، حجت الاسلام حسن روحانی و شهید آیت الله سید ابراهیم رئیسی هشت رئیس جمهوری اسلامی ایران هستند که تا به امروز مراسم تحلیف آنان در صحن مجلس شورای اسلامی برگزار شده است.
سوالی که مطرح می‌شود این است که روسای جمهور پیشین چند روز پس مراسم تحلیف وزرای خود را معرفی کردند و چه تعداد از وزرای پیشنهادی توانستند اعتماد نمایندگان ملت را جلب کنند؟
دولت سیزدهم؛ معرفی وزرا به مجلس ۸ روز پس از تحلیف
مراسم تحلیف سیزدهمین دوره ریاست جمهوری ایران و آغاز رسمی ریاست شهیدِ جمهور آیت الله سیدابراهیم رئیسی بر دستگاه اجرایی کشور، ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی برگزار شد و شهید رئیسی به فاصله هشت روز و در بیست مرداد وزرای پیشنهادی خود را به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد.
مجلس شورای اسلامی نیز از روز شنبه ۳۰ مرداد کار بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی آیت الله رئیسی را در ۲ شیفت آغاز کرد و در پایان روز چهارشنبه سوم شهریور کار بررسی صلاحیت‌ها پایان یافت و تمام وزرا بجز «حسین باغگلی» وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش توانستند از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد بگیرند و بدین ترتیب تکلیف ۱۸ وزیر دولت سیزدهم در نخستین جلسه رای اعتماد مشخص شد.
دولت دوازدهم؛ معرفی همه وزرا ۳ روز پس از تحلیف بجز وزیر علوم
مراسم تحلیف دوازدهمین دوره ریاست جمهوری در ۱۴ مرداد ۱۳۹۶ در مجلس شورای اسلامی برگزار و پس از این مراسم «حسن روحانی» به عنوان هفتمین رئیس جمهور ایران ابقا شد.
روحانی سه روز پس از مراسم تحلیف و درست در روز ۱۷ مرداد هیات وزیران پیشنهادی خود را بجز وزیر علوم، تحقیقات و فناوری برای کسب رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد و مجلس نیز بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی را از روز سه شنبه ۲۴ مرداد در صحن علنی آغاز کرد و در نهایت به تمامی وزرا به جز «حبیب الله بیطرف» وزیر پیشنهادی نیرو رای اعتماد داد.
حسن روحانی چندی بعد، «منصور غلامی» وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری خود را نیز به مجلس پیشنهاد داد که توانست اعتماد نمایندگان را جلب کند.
دولت یازدهم؛ معرفی وزرا بلافاصله پس از سخنرانی تحلیف
مراسم تحلیف یازدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران نیز در ۱۳ مرداد ۱۳۹۲ در مجلس شورای اسلامی برگزار شد و پس از این مراسم «حسن روحانی» رسماً به عنوان هفتمین رئیس جمهور ایران آغاز به کار کرد.
روحانی در انتهای سخنرانی خود در این مراسم، درخواست بررسی سابقهٔ کاری اعضای کابینهٔ پیشنهادی دولت «تدبیر و امید» را به ریاست مجلس ارائه کرد که پس از آن توسط دبیر مجلس متن نامه و فهرست اعضای کابینه قرائت شد.
از لیست پیشنهادی وی، محمدعلی نجفی، جعفر میلی‌منفرد و مسعود سلطانی‌فر برای وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، علوم و تحقیقات، و ورزش و جوانان نتوانستند به کابینهٔ یازدهم راه پیدا کنند.
دولت دهم؛ ۲ وزیر زن رای اعتماد نگرفتند
دولت دهم در نتیجه پیروزی «محمود احمدی‌نژاد» در انتخابات ۲۲ خرداد سال ۱۳۸۸ روی کار آمد. تنفیذ رئیس‌جمهور توسط حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در روز ۱۲ مرداد و تحلیف وی در مجلس شورای اسلامی روز ۱۴ مرداد برگزار شد.
بررسی رأی اعتماد وزیران پیشنهادی کابینهٔ دوم احمدی‌نژآد، از روز ۸ شهریور در مجلس آغاز شد اما صلاحیت سه تن از وزرای پیشنهادی رئیس دولت دهم برای مجلس شورای اسلامی احراز نشد: محمد علی‌آبادی، سوسن کشاورز و فاطمه آجرلو.
دولت نهم و بازماندن ۴ وزیر پیشنهادی از رای اعتماد
بررسی کابینهٔ محمود احمدی‌نژاد به عنوان نهمین رئیس جمهور اسلامی ایران از تاریخ یکشنبه ۳۰ مرداد ۱۳۸۴ آغاز شد و به مدت ۴ روز ادامه یافت. وی وزرای پیشنهادی خود را هفت روز قبل و طی نامه‌ای در ۲۳ مرداد به مجلس شورای اسلامی معرفی کرده بود.
نمایندگان پس از بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی احمدی‌نژاد، در تاریخ ۲ شهریور، چهار نفر از آنان را فاقد صلاحیت احراز پست وزارت تشخیص دادند. اشعری، علی‌احمدی، هاشمی و سعیدلو که به ترتیب برای وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نفت پیشنهاد شده بودند موفق به کسب رأی اعتماد از مجلس نشدند و نام دولت نهم به عنوان اولین دولتی که نتوانست از مجلس شورای اسلامی رای اعتماد بگیرد، ثبت شد.
رای اعتماد مجلس ششم به همه وزرای دولت هشتم
انتخابات هشتمین دوره ریاست جمهوری ۱۸ خرداد ۱۳۸۰ برگزار و دولت هشتم جمهوری اسلامی ایران یا دولت دوم اصلاحات به ریاست سید محمد خاتمی در ۱۱ مرداد کار خود را رسماً آغاز کرد.
نمایندگان مجلس ششم علی‌رغم اینکه در ابتدا با بیژن زنگنه به عنوان وزیر پیشنهادی نفت مخالفت کردند اما در نهایت به تمام اعضای پیشنهادی کابینه سید محمد خاتمی رای اعتماد دادند؛ این رای‌گیری در جلسه مورخ ۳۰ مرداد ۱۳۸۰ انجام شد.
دولت هفتم و رای اعتماد به همه وزرای پیشنهادی
«سید محمد خاتمی» در تاریخ دوم خرداد 76 به‌عنوان رئیس دولت انتخاب و ریاست او بر قوه مجریه به صورت رسمی از ۱۲ مرداد ۱۳۷۶ آغاز شد؛ مجلس دو ماه به خاتمی فرصت داد که وزرای خود را به مجلس معرفی کند و پس از اعلام وزرای پیشنهادی، سرانجام نمایندگان پنجمین مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۹ مرداد یعنی قریب به سه ماه پس از برگزاری انتخابات، به تمام اعضای کابینه پیشنهادی خاتمی رأی اعتماد دادند.
دولت ششم؛ ۱۳ مرداد ۱۳۷۲
در سال ۱۳۷۲ حجت الاسلام «علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی» برای بار دوم به عنوان ریاست جمهوری برگزیده شد و در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۳۷۲ در مراسم تحلیف شرکت کرد. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دور دوم نیز همانند دور اول به تمام وزرای دولت ششم رای اعتماد دادند.
دولت پنجم؛ ۲۶ مرداد ۱۳۶۸
«علی اکبر هاشمی رفسنجانی» به عنوان چهارمین رئیس‌جمهور منتخب ایران، در ۲۶ مرداد ۱۳۶۸ در مراسم تحلیف شرکت کرد. دولت نخست هاشمی رفسنجانی نیز از جمله دولت‌هایی بودند که از مجلس رای کامل گرفت و فهرست وزیران بدون رای عدم اعتماد از مجلس خارج شد.
دولت چهارم؛ ۱۸ مهر ۱۳۶۴
با انتخاب مجدد آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رئیس‌جمهور، ایشان درصدد انتخاب نخست‌وزیر برآمد و پس از انتخاب میرحسین موسوی به نخست‌وزیری، چهارمین دولت جمهوری اسلامی شکل گرفت. دولت موسوی، در جلسه مورخ ۲ آبان ۱۳۶۴، وزرای پیشنهادی را به مجلس معرفی کرد.
در نهایت از مجموع ۲۴ وزیر پیشنهادیِ نخست‌وزیر، مجلس به ۲۲ نفر از آنها رأی اعتماد داد و ۲ نفر از وزرا شامل نیلی و نمازی رأى اعتماد نگرفتند.
دولت سوم؛ ۲۱ مهر ۱۳۶۰
پس از ترور محمدعلی رجایی رئیس‌جمهور و محمد جواد باهنر نخست‌وزیر وقت، انتخابات ریاست‌جمهوری در ۸ شهریور ۱۳۶۰ برگزار و آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد. ایشان در ابتدا علی‌اکبر ولایتی را به عنوان نخست‌وزیر به مجلس دوره اول شورای اسلامی معرفی کرد که نتوانست رای اعتماد مجلس را جلب کند. سپس در تاریخ ۷ آبان همان سال، رأی‌گیری مجدد برای تایید میرحسین موسوی به سمت نخست وزیری برگزار شد و نمایندگان مجلس به وی رای اعتماد دادند.
وزرای پیشنهادی چهار روز پس از انتخاب نخست وزیر و درست در تاریخ در ۱۱ آبان ۱۳۶۰ به مجلس معرفی و تمامی آنها توانستند از مجلس دوره‌ی اول شورای اسلامی رأی اعتماد بگیرند.
تحلیف دوم؛ ۲۶ مرداد ۱۳۶۰
پس از عزل بنی‌صدر و برگزاری دومین دوره انتخابات ریاست جمهوری، مراسم تحلیف محمدعلی رجایی بعنوان دومین رئیس‌جمهور منتخب ایران، در روز ۲۶ مرداد ۱۳۶۰ و پس از مراسم تنفیذ برگزار شد و او از ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ تا ۸ شهریور همان سال، یعنی به مدت ۲۸ روز، رئیس‌جمهور منتخب مردم بود.
شهید باهنر، نخست وزیر شهید رجایی فهرست پیشنهادی خود را به مجلس برد و همه وزرا با اکثریت آرا از مجلس رای اعتماد گرفتند، اما «حسین تاجگردان» وزیر پیشنهادی وزارت راه و ترابری نتوانست از مجلس برای این پست رای اعتماد بگیرد.
اولین تحلیف تاریخ ایران؛ ۳۱ تیر ۱۳۵۹
مراسم تحلیف سیدابوالحسن بنی‌صدر بعنوان اولین رئیس‌جمهور منتخب ایران (دوره اول)، در تاریخ ۳۱ تیر ۱۳۵۹ در مجلس اول شورای اسلامی برگزار شد.
نورنیوز