نورنیوز - گروه بین الملل: بازدارندگی غرب واسراییل در مقابل ایران صرفا بر اثر این پاسخ مشروع ایران در هدف قرار دادن اهداف نظامی و در تلافی حمله به ساختمان دیپلماتیک ایران در دمشق لطمه نخورد! آن زمانی از بین رفت که امریکا چندین قطعنامه شورای امنیت برای آتش‌بس و توقف جنایات و نسل‌کشی اسراییل در غزه را وتو کرد! درست است که این جنایاتی که نتانیاهو در غزه مرتکب شد و اشتباه فاحش در حمله به ساختمان کنسولی که محلی دیپلماتیک است زمینه کاملا مشروعی برای حمله صبح امروز ایران بود، اما با توجه به اقدامات اسراییل در ایران این حمله باید در آن زمانی انجام می‌شد که دانشمندان ایران توسط رژیمی با 200 کلاهک هسته‌ای ترور و به تاسیساتی در تهران و اصفهان حمله یا خرابکاری شد. لذا ایران چاره‌ای نداشت در غیاب بی عملی شورای امنیت سازمان ملل متحد به دلیل مواضع امریکا، انگلیس و فرانسه که حمله اسراییل را محکوم نکردند، در چارچوب دفاع از خود و بر اساس ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد در پاسخ به حملات اسراییل به اهداف ایرانی در منطقه اقدامی در چارچوب بازدارندگی از خود بروز دهد تا با سد کردن پیشروی اسراییل ثبات و آرامش را به منطقه بازگرداند.
در سیاست و مخصوصا روابط بین‌الملل آنارشیست هیچ انتخابی بدون هزینه نیست؛ مهم تطابق هزینه و امتیازی است که به دست می‌آید. اما هزینه برای بازدارندگی، نوعی سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. هدف ایران از این حمله گسترش جنگ نبود، لذا عملیات امروز صبح برای بازدارندگی اجرا و به دنبال نشان دادن اقتدار و توانایی دفاع از اهداف و منافعش بود و نه ورود ضربه اول به اسراییل. این رفتار پر هزینه نیست و توپ اکنون در زمین اسراییل، غرب و شورای امنیت است! اگر امریکا که با حمایت‌های صد‌در‌صدی‌اش از اسراییل اوضاع را به اینجا کشانده، بتواند اسراییل را کنترل کند که کمی بعید می‌دانم مگر با اقدامات دیپلماتیک فشرده بین دو کشور ایران و امریکا و ترجیحا مستقیم، نشان می‌دهد مدیریت تنش بین ایران و امریکا دارد کار می‌کند! و بازی برد برد تمام می‌شود و این یک پروژه موفق حل مشکلات بین ایران و امریکا نیز خواهد شد! این یعنی دو امتیاز هم بازدارندگی و هم تعریف یک پروژه برای همکاری با امریکا برای منافع مردم فلسطین. اصولا یکی از دلایل اصرار ایران به پاسخ مستقیم نیز این بود که هم دنیا را متوجه وضعیت اقدامات خطرناک اسراییل در غزه و ضرورت آتش‌بس کند و هم نتانیاهو عملیات غزه را تعمیم ندهد و نخواهد آن رفتار و جنایات را سنگ بنای سلطه خود بر منطقه و ممر درآمد و اخاذی‌ا‌ش در جهان قرار دهد!
غرب از سرشاخ شدن با ایران نتیجه‌ای نگرفته و اگر امریکا خواهان گسترش جنگ در خاورمیانه نیست این فرصت خوبی برای برقراری ثبات و امنیت در منطقه و جهان خواهد بود. مهم از کنترل خارج نشدن این اوضاع است. ایران اکنون نیاز به یک دیپلماسی چند وجهی مسیرهای یک تا سه دارد تا بتواند این سطح تنش را مدیریت کند. الان نیز باید سریعا اعلام کند اگر شورای امنیت در بی عملی سابق و در یک برخورد دو‌گانه ایران را محکوم کند از ان پی تی خارج و زمانی به آن باز خواهد گشت که خاورمیانه تحت رژیم منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای قرار گیرد. این هم کک به جان غربی‌ها می‌اندازد که این اقدام، راه ایران به دستیابی به تسلیحات هسته‌ای را تسهیل می‌کند و هم دست حامیان برای وتوی هر قطعنامه احتمالی را باز خواهد کرد! الان زمان فعالیت سیاسی و دیپلماتیک با کشورهای منطقه و ذی‌نفعان خاورمیانه است. هم اکنون دمل جنگ سرد ۴۵ ساله ایران و اسراییل سر باز کرده و نباید بگذاریم از کنترل خارج و یا مورد سوءاستفاده قرار گیرد. در زمینه بازدارندگی باید تلاش کرد دست بالا از جهت قدرت نرم حفظ شود تا بازدارندگی تضعیف شده اسراییل که نیاز به بازدارندگی محدود شده امریکا پیدا کرده در موقعیت برتر قرار نگیرد.
ایران در موضع قدرت و اکنون که توانایی نظامی خود را نشان داده و نفوذش درخاورمیانه افزایش یافته است و حمایت از این اقدامش در میان فلسطینی‌ها و جوامع عرب و مسلمان افزایش داشته باید مسوولانه دنبال برقراری امنیت و ثبات در منطقه باشد و به صراحت نشان دهد چنانچه اسراییل روش‌های قبلی خود در هدف قرار دادن منافع ایران را ادامه داده یا عکس‌العمل نظامی نشان دهد ایران به سمت دستیابی به توانایی‌های بازدارنده بالاتر و بیشتر حرکت خواهد کرد. ایران هم اکنون در چارچوب بازدارندگی پاسخی همسطح داده است و بر خلاف اسراییل زیاده روی نکرده. البته اسراییل برای پاسخ نیز مشکلاتی دارد. ارتش از پس حماس برنیامده و با اقدامات و جنایاتش موجی از تنفر در جهان علیه اسراییل به وجود آورده و در بسیاری از جبهه‌ها تنش وجود دارد و ۶ ماه است که در مناطق مختلف جنگ درگیر است و علاوه بر تنش داخلی بعضی مناطق تخلیه شده‌اند. این جنگی است که شروع شود ماه‌ها ادامه دارد و همان‌طور که در اخبار آمده حامی اصلی اسراییل یعنی امریکا در موقعیت تداوم حمایت اینچنینی نیست، اما شخصیت غیر قابل محاسبه نتانیاهو و اینکه اقداماتش در غزه را به آینده سیاسی خود گره زده است با استراتژی مشت آهنین کمی آینده را مبهم و تاریک می‌کند و امیدوارم اشتباه محاسبه‌ای هم صورت نگیرد.ان‌شاءالله!
* سفیر پیشین ایران در اردن
روزنامه اعتماد