نورنیوز- گروه اجتماعی: با پایان یافتن سفرهای نوروزی و درحالی که هنوز برخی از مسافران از سفر بازنگشته اند فرمانده پلیس راهور کشور آمار تصادفات مرگبار را اعلام کرد. آماری که در مقایسه با نوروز سال گذشته با کاهش تعداد جان باختگان همراه است . سردار تیمور حسینی رئیس پلیس راهور با اشاره به جان باختن 813نفر در صحنه تصادفات جاده ای از مصدوم شدن 21 هزار و 441 نفر در این حوادث خبر داد. البته با توجه به اینکه آمارهای پزشکی قانونی با آمار پلیس درباره تصادفات جاده‌ای معمولا تفاوت‌هایی دارد و دلیل آن هم این است که آمار پزشکی قانونی شامل مرگ‌های ناشی از تصادف تا چندین روز بعد از وقوع را نیز شامل می شود باید دید آمار نهایی پزشکی قانونی از جان باختگان حوادث رانندگی در نوروز امسال چه تعداد خواهد بود.
بررسی آماری تصادفات مرگبار سفرهای نوروزی طی سالهای اخیر نشان می دهد سفرهای نوروزی، روزانه ۵۰ قربانی و هزار مصدوم برجای می گذارد. این شرایط آنجا تاسف برانگیز تر می‌شود که مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات در ایران با آمار کل اتحادیه اروپا که شامل ۲۷ کشور و ۴۵۰ میلیون نفر جمعیت است، برابری می‌کند! طبق محاسبات و تخمین ها، طی دو دهه اخیر یعنی از سال 1382 تا 1402 بیش از 420 هزار نفر در حوادث رانندگی کشور جان باخته‌اند؛ این عدد هولناک، فاصله زیادی با دوبرابر کل شهدای هشت سال جنگ تحمیلی (213 هزار و 255 نفر) ندارد. همچنین بنابر آماری که جمعیت طرفداران ایمنی راه‌های کشور اعلام کرده، میزان تصادفات جاده‌ای ایران، ۲۰ برابر استاندارد جهانی است و در نتیجه این تصادفات سالانه بین 40 تا 60 هزار معلول به جمعیت معلولان ایران اضافه می‌شود.
633 تصادف مرگبار درنوروز امسال
بررسی آماری تعداد کشته شدگان نوروز امسال با سال گذشته که از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی اعلام شد نشان از روند کاهشی آن دارد. سردار تیمورحسینی با ارایه آماری از تصادفات جاده ای در نوروز امسال گفت: از 24 اسفند سال گذشته تا بامداد 14 فروردین سالجاری ، ۶۳۳ فقره تصادف فوتی، ۱۶ هزار و ۹۶ فقره تصادف جرحی و ۸۰ هزار و ۴۶۰ فقره تصادف خسارتی در جاده‌های کشور اتفاق افتاده است. در این مدت زمان بازهم استان‌های کرمان، فارس، سیستان و بلوچستان، اصفهان، خراسان رضوی و خوزستان بیشترین آمار تصادفات فوتی را داشتند.
سردار حسینی با بیان اینکه در جریان سفرهای نوروزی از ۲۴ اسفند تا روز گذشته، حدود ۵۰۲ میلیون تردد بین استانی در جاده‌ها ثبت شده است، افزود: این رقم روزانه به طور متوسط به حدود ۲۶.۵ میلیون تردد رسیده و این آمار تردد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۲ درصد کاهش داشته است.
اما در نوروز سال گذشته ۸۲۱ نفر در صحنه تصادفات رانندگی از ۲۴ اسفند تا ۱۳ فروردین جان خود را از دست دادند، یعنی به طور متوسط روزانه حدود ۴۵ نفر در تصادفات نوروزی جان خود را از دست دادند.
افزایش 6 درصدی کشته های جاده ای در سال های قبل
داده‌های سازمان پزشکی قانونی ایران نشان می‌دهد، 1217 نفر در نوروز 1402 درپی تصادفات رانندگی جان خود را از دست دادند. آمار فوتی نوروز 1402، نسبت به سال 1401، افزایش 6 درصدی داشت.همچنین در طول سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۷ هزار نفر در تصادفات رانندگی در ایران کشته شده‌اند و فوت افراد در حوادث جاده‌ای نیز حدود 5 درصد نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد داشت . در آماری که پزشکی قانونی اعلام کرد آمار کشته‌های تصادفات نوروزی 1402 نسبت به نوروز 1401 در استان زنجان، قزوین و اردبیل بیش از 100 درصد رشد داشت.
سهم خودرویی و انسانی در تصادفات مرگبار نوروزی
بر اساس آخرین آمار پلیس راهور 813نفر در تصادفات نوروزی در جاده های کشور جان خود را از دست دادند. این بار هم عامل انسانی و خودروهای ناایمن سهم بالایی در علت مرگ و میر دارند. چندی قبل وزیر صمت اعلام کرد کل خودروهای درحال تردد در کشور بیش از ۳۵ میلیون است که از این تعداد بیش از ۱۳ میلیون آن خودروهای فرسوده است .
مرگبارترین حادثه تصادف نوروز امسال 9 فروردین و در جاده جندق – معلمان در سمنان اتفاق افتاد. در این تصادف رخ به رخ بین خودروهای سواری سوناتا و پژو هر دو خودرو آتش گرفتند . دراین حادثه ۹ نفر جان باختند و یک پسر پنج ساله مصدوم شد. سردار مومنی فرمانده پلیس راه کشور در بازدید از محل این تصادف مرگبار با اشاره به اینکه خواب آلودگی عامل مرگبارترین سانحه نوروزی کشوربود گفت:« 78 درصد تصادفات به دلیل خستگی و خواب آلودگی اتفاق افتاده و یک سوم تصادفات بین ساعت 16 تا 20 اتفاق افتاده است.»
رئیس پلیس راه کشور با اشاره به اینکه ۱۷ درصد خودروهای تصادف کرده منجر به فوت، خارجی و ۸۳ درصد داخلی بوده‌اند، گفت: «۳۵ درصد خودروها پژو و ۲۷ درصد پراید بودند که نشان می‌دهد ۶۲ درصد تصادفات مرگبار ایام نوروز سالجاری مربوط به پژو و پراید است.» وی در ادامه گفت تصادف جمعی اتوبوس یک درصد، تصادف خودروهای سنگین ۱۷ درصد، موتورسیکلت ۱۶ درصد تصادفات را به خود اختصاص داده‌اند. سن تصادفات مرگبار نوروز امسال نیز اینگونه است: ۱۹ درصد جانباختگان سن زیر ۱۸ سال بوده‌اند که این آمار در طول سال ۱۸ درصد بود و یک درصد افزایش پیدا کرده است. سن بین ۱۸ تا ۳۰ سال(سن جوانی) حدود ۳۲ درصد مجموع جانباختگان و ۱۸ تا ۶۰ سال( سن کار) ۶۶ درصد جانباختگان را به خود اختصاص داده اند که آمار نگران کننده‌ای است.
رئیس پلیس راه کشور با بیان اینکه سال گذشته حدودا ۴۰ درصد تصادفات به دلیل عدم توجه به جلو بود گفت: امسال این آمار به ۴۴ درصد رسیده که علت اصلی آن استفاده از تلفن همراه و خستگی و خواب آلودگی بوده است. همچنین ۳۰ درصد نوع تصادفات از نوع واژگونی بود که عمده دلیل آن هم خستگی، خواب آلودگی یا سرعت غیرمجاز است.
سفرهای نوروزی مرگبار
آمارهایی که هر سال از تصادفات و شمار قربانیان حوادث رانندگی در ایام نوروز منتشر می‌شود، نگران کننده است. تصادفات مرگباری که بهار زندگی چندین خانواده را به خزان تبدیل می کند. با وجود اینکه هرسال پلیس، راهداری، هلال احمر و اورژانس با اجرای طرح نوروزی تمام اقدامات و امکانات خود را برای کاهش تصادفات جاده ای به کار می گیرند، اما همچنان نگرانی‌ها در مورد قربانیان حوادث رانندگی در ایام نوروز بالاست . طبق داده‌های آماری، از سال 1388 تا بهار امسال درمجموع طی 16 سال، نزدیک به 17 هزار و 500 ایرانی جان خود را در تصادفات جاده‌ای سفرهای نوروزی از دست داده‌اند. بر اساس آماری که سازمان پزشکی قانونی اعلام کرده در ۱۰ سال اخیر، یعنی از سال ۹۳ تا سال۱۴۰۲، تعداد کشته شدگان تصادف در تعطیلات نوروزی، به ترتیب ۱۰۸۴، ۹۶۸، ۹۶۴، ۸۷۴، ۱۰۳۴، ۹۱۴، ۵۳۴، ۱۰۸۰، ۱۱۴۶ و ۱۲۱۷ نفر بوده است. به عبارتی می‌توان گفت که در مجموع در ۱۰ سال اخیر، ۹ هزار و ۸۱۵ نفر در ایام نوروز هیچگاه سفرشان به پایان نرسیده و جان خودشان را از دست دادند. بیشترین آمار قربانیان حوادث رانندگی در ایام نوروز مربوط به طول اجرای طرح نوروزی ۱۴۰۲ بوده است.
تعداد کشته‌شدگان تصادفات سفرهای نوروزی از حدود 1368 نفر در نوروز سال 1388 به زیر هزار نفر در سالهای 94 تا 98 رسیده بود (بدون در نظر گرفتن دوره کرونا)، اما این تعداد در دو سال اخیر بار دیگر به بالای 1200 نفر رسیده است.
دراین میان بازهم استان های سیستان و بلوچستان ، فارس و کرمان در صدر بیشترین کشته های تصادفات نوروزی قراردارند . بر اساس آمارهای پزشکی قانونی در طرح نوروزی سال ۱۴۰۲، تعداد ۱۲۸ نفر در سیستان و بلوچستان، ۱۱۱نفر در فارس، ۸۹ نفر در استان کرمان و ۷۸ نفر در تصادفات رخ داده در تهران، جان خود را از دست داده‌اند. سردار مومنی اوایل فروردین ماه در گفت و گو با ایسنا درباره اینکه چرا آمار تصادفات مرگبار در این سه استان همیشه بالا است گفت : «در استان های سیستان و بلوچستان، فارس و کرمان چند علت باعث افزایش تصادفات است. علت اول کفی بودن جاده است. به این معنا که جاده های این استان ها بسیار طولانی و مستقیم هستند که باعث خواب آلودگی راننده می‌شود.علت بعدی جدا نبودن لاین های رفت و برگشت و در واقع نبود جداکننده در جاده ها است که باعث بروز تصادفات می شود. اما در کنار این موارد همچنان خستگی و خواب‌آلودگی و راننده با سرعت غیرمجاز است که موجب مرگ مسافران می شود. در جاده‌های کفی یا همان کویری و مسطح، راننده با این تصور که پیج و خم زیادی در مسیر نیست، با دقت کمتری به رانندگی ادامه می‌دهد.»
7 درصد بودجه کشور خرج تصادفات
بر اساس آماری که پلیس راهور اعلام کرده روزانه به طور میانگین 50 نفر درحوادث رانندگی کشور جان خودر ا از دست می‌دهند. در دو دهه گذشته بیش از ۴۰۰ هزار نفر در ایران جان خود را بر اثر این حوادث از دست داده و بیش از ۶ میلیون نفر نیز مصدوم شده‌اند؛ این ارقام هراسناک، عمق یک فاجعه انسانی را نشان می‌دهد. آمارهای موجود نشان می‌دهد که تصادفات رانندگی هر سال حدود ۷ درصد تولید ناخالص ملی را می‌بلعد و هر سال ۹ تا ۱۱ درصد از بودجه کل کشور یعنی ۳۵ هزار میلیارد تومان به عنوان خسارت شخص ثالث پرداخت می‌شود. همچنین سالانه ۷ هزار میلیارد تومان خرج درمان مجروحان تصادفات می‌شود که باید به آن ۷ درصد خسارت معادل تولید ناخالص داخلی اضافه شود. این البته فقط رقم خسارت های مادی قابل محاسبه در تصادفات رانندگی است.
نورنیوز