شهید مطهری نوشته بود: «اربعین صرفاً مراسم یادبود نیست، بلکه مقدمه بازگشت وجدان‌های خاموش است. نهضت عاشورا در عاشورا پایان نیافت؛ آغاز شد، اما در اربعین، نخستین نشانه‌های پیروزی با بازتاب جهانی پیام حسین(ع) پدیدار شد. اگر آن پیام‌رسانی نبود، عاشورا به حادثه‌ای در دل تاریخ بدل می‌گشت؛ حادثه‌ای فراموش‌شدنی در گذر ایام.»
نورنیوز ـ گروه فرهنگی: استاد شهید مرتضی مطهری نوشته بود: «اگر کربلا، صحنه انفجار خون بود، اربعین نقطه جوشش پیام است. عاشورا با نَفَس‌های گرم حسین(ع) آغاز شد، اما با کلام آتشین زینب(س) و اشک‌های بیدارکننده امام سجاد(ع) استمرار یافت. چهل روز، نه زمان سرد شدن اشک، که فرصت بلوغ فهم است؛ چهل روز نه برای فراموشی، که برای اندیشیدن.
در منطق نهضت حسینی، اربعین حلقه‌ای است میان حماسه و بیداری. اگر شهید با خون خویش حقیقت را فریاد زد، وارثان شهید با زبان، قلم، اشک و نگاه آن را بر دل‌های مرده حک کردند. خطبه‌های زینب کبری(س) در کوفه و شام، با آن صلابت و آگاهی، کاری کرد که تاریخ هرگز نتواند فریاد مظلوم را در هیاهوی طاغوت دفن کند.
در این منظر، اربعین صرفاً مراسم یادبود نیست، بلکه مقدمه بازگشت وجدان‌های خاموش است. نهضت عاشورا در عاشورا پایان نیافت؛ آغاز شد، اما در اربعین، نخستین نشانه‌های پیروزی با بازتاب جهانی پیام حسین(ع) پدیدار شد. اگر آن پیام‌رسانی نبود، عاشورا به حادثه‌ای در دل تاریخ بدل می‌گشت؛ حادثه‌ای فراموش‌شدنی در گذر ایام.
در این چهل روز، آگاهی مردم کوفه، شام و سایر بلاد اسلامی به تدریج دگرگون شد. چه بسیار دل‌هایی که با شنیدن خطبه‌های زینب(س) بیدار شدند و از خواب غفلت بیرون آمدند. زینب، این بانوی بزرگ، نه با شمشیر که با منطق، نه با فریاد که با بینش، پایه‌های حکومت جور را به لرزه درآورد.
آری، نهضت حسین(ع) را دو رکن نگاهبانی کرد: یکی خون، دیگری پیام. اربعین، فصل دوم این قیام است؛ فصلی که در آن، خون به سخن درمی‌آید و حقایق از حنجره‌های دردمند و بیدار عبور می‌کند.»