صنایع نظامی نه صرفا یک رویکرد اقتصاد بلکه ساختاری با زنجیره‌ای از دستاوردهای اقتصادی، سیاسی، امنیتی ، دیپلماتیک است که نبود آن هزینه‌های سنگینی را به‌ویژه برای ایرانی که در موقعیتی استراتژیک و ژئو اکونومیک قرار گرفته، در پی دارد.
نورنیوز-گروه سیاسی: سی و یک مرداد در تقویم جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز صنعت دفاعی نامگذاری شده است. صنعتی که اگر در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ملت ایران، کشور از آن برخوردار بود، قطعا رژیم بعث صدام و حامیانش جرات حمله به ایران را به خود نمی‌دادند.
این واقعیتی انکار ناپذیر در دنیای واقع گرایی بویژه برای کشورهایی با موقعیت جغرافیایی خاص همچون ایران است که بدون داشتن یک صنعت دفاعی قوی و مقتدر و بویژه بومی نمی‌توان نه تنها به امنیت وثبات رسید بلکه حتی سایر فعالیت‌ها نیز مختل خواهد شد. یکی از مهمترین مولفه‌ها از گذشته تا به امروز برای یکایک افراد و جوامع مقوله امنیت است. امنیتی که برگرفته از مؤلفه‌های نظامی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی در سطح داخلی و خارجی است.
هر چند که بسیاری اقتصاد را شاکله قدرت می‌دانند و انتظار دارند تا دولت‌ها تمام توجه خود را معطوف به اقتصاد کنند و وزرای اقتصادی را مهمترین وزرا می‌نامند، اما بدون وجود قدرت نظامی و دفاعی که امنیت آفرین است، عملا اقتصاد نیز نمی‌تواند با پایداری همراه باشد. امنیت پایه و اساس هر نوعر رفتار و عملکرد فردی و جمعی است لذا توجه به این مهم اصلی مهم برای رسیدن به سایر اهداف است چنانکه امروز کشوری همچون ژاپن که در جمع اقتصادهای برتر جهان است به دلیل فقدان چنین مولفه‌ای و تحت اشغال بودنش با ۴۷ هزار نیروی آمریکایی عملا از استقلال اقتصادی و سیاسی برخوردار نیست که درگیر شدن آن در جنگ اوکراین و یا تقابل با چین به خواست آمریکا که رسما مغایر با منافع توکیو است بخشی از پیامدهای این وضعیت است.
با توجه به اهمیت توان دفاعی، ۳۱ مرداد در تقویت کشور روز صنعت دفاعی نامگذاری شده است. نگاهی بر ماهیت و شاکله این صنعت پیش از هر چیز بیانگر یک حقیقت است و آن اینکه برخلاف بسیاری از صنایع کشور که جنبه کارخانه‌داری دارد و عملا ماهیت و اساس تولیدی و خودکفایی را ندارند، صنعت دفاعی کشور به معنای واقعی یک صنعت است چرا که در آن خودکفایی، خلاقیت، ابتکار، به روز بودن، اقتدار و ثبات مشاهده می‌شود که تحریم و تهدید نتوانسته است آن را از مسیر تحقق دستاوردهای بومی و زیر ساختی دور سازد. به عبارتی دیگر صنعت دفاعی کشور به یک صنعت پیشران تبدیل شده که همزمان با خود سایر رشته‌های علمی به ویژه فنی و مهندسی را تغذیه کرده و توسعه می‌دهد و موجب شده تا جوانان و نخبگان ایران زمین بتوانند اندیشه‌های خویش را در عمل پیاده ساخته و نقشی تأثیر گذار در تحقق اهداف کشور داشته باشند.
صنعت دفاعی ایران با تامین نیازمندی نیرو‌های مسلح و ایجاد برتری فناورانه، نقش مهمی در قدرت دفاعی و بازدارندگی کشور ایفا می‌کند. امروز در عرصه زمین، هوا، دریا و راداری و پدافندی، جمهوری اسلامی قدرت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شده است که جدیدترین آن هم نمایش موشک هایپرسونیک است که معادلات جدیدی را رقم زده است. نکته مهم در صنعت دفاعی ایران را رویکرد مردم محور و توجه به نیازهای کشور در عرصه‌های مختلف تشکیل می‌دهد چنانکه در دوران کرونا وزارت دفاع نقشی مهم در مبارزه جمعی و حمایت از مردم در برابر کرونا داشت و حتی از پیشگامان تولید واکسن ( واکسن فخرا) که حاصل تلاش شهید فخری زاده از دانشمندان وزارت دفاع بود، نمودی عینی از این اقدامات است.
مسئله دیگری که باید به آن توجه داشت آن است که در معادلات جهانی هر چند که دیپلمات‌ها پیشقراولان محسوب می‌شوند اما آنچه بازوی قدرت آنهاست توان دفاعی است چنانکه کشوری همچون لبنان که زمانی بخش‌های زیادی از آن تحت اشغال رژیم صهیونیست بود به خاطر برخوردار بودن از توانی به نام حزب‌الله توانسته اهداف دیپلماتیک خود از جمله در حفظ منابع انرژی و مقابله با سلطه صهیونیست‌ها بر این منابع را محقق سازد .
قطعا زمانی که انگلیس نفت‌کش ایرانی را در جبل الطارق در دزدی دریایی آشکار متوقف می‌سازد و یا اینکه یونان به نیابت از آمریکا نفت‌کش ایرانی را سرقت می‌کند، آنچه ابزار قدرت دیپلماسی می‌شود بازوی نظامی است که با توقیف نفت‌‌کش‌های کشورهای متخاصم در نهایت آنها را وادار به آزاد سازی کشتی‌های ایران می‌کند. امروز اگر تبادل زندانیان و آزاد سازی دارایی‌های ایران در کره جنوبی صورت می‌گیرد، قطعا حاصل تعامل میان میدان و دیپلماسی است که طرف مقابل را از زبان تهدید نظامی به رویکرد دیپلماتیک وادار ساخته است.
پاسخگوسازی رژیم صهیونیستی با پاسخ موشکی و پهپادی ایران( وعده صادق) به تجاوز رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران در سوریه، نمودی دیگر از این مهم است که قطعا با رویکردهای صرفا دیپلماتیک قابل اجرا نبود و امروز نیز در کنار اقدامات دیپلماتیک همان توان دفاعی و نظامی است که با گرفتن انتقام خون شهید هنیه، می تواند بازدارندگی ایران را تقویت و پاسخگو سازی رژیم صهونیستی و حامیانش را محقق سازد. حضور ایران در رزمایش‌های بزرگ نظامی جهان از جمله در عرصه دریایی که نقطه اتکا قدرت‌های جهانی است، نمودی از دستاوردهای عظیم صنعت دفاعی کشور است که تولید قدرت کرده است و امروز کشورهای منطقه نیز بر همکاری مشترک دفاعی با ایران اذعان دارند.
نکته مهم آنکه تحولات ۱۰ ماه اخیر منطقه بویژه نسل کشی غزه توسط رژیم صهیونیستی و حامیانش و رفتارهای غیر انسانی غرب و سکوت و بی کفایتی سازمان‌های بین‌المللی به خوبی نشان می‌دهد که تنها راه مقابله با توحش صهیونیستی و غرب صرفا داشتن توان نظامی و دفاعی بومی البته با تکیه بر پشتوانه مردمی است. قطعا اگر مقاومت مسلحانه گروه‌های فلسطینی نبود، اگر حزب‌الله لبنان، مقاومت عراق و سوریه و یمن نبود، امروز رژیم صهیونیستی تسلط دوباره بر غزه و حتی گسترش آن به کشورهای منطقه را محقق ساخته بود حال آنکه توان دفاعی مقاومت زمینه ساز شکست این طراحی‌ها شده است.
برخلاف تصورات رایج و القاءهای صورت گرفته که سعی دارد تا توان نظامی و هزینه‌های دفاعی را صرفا یک هزینه غیر اقتصادی نشان دهد، باید گفت که صنایع نظامی نه صرفا یک رویکرد اقتصاد بلکه ساختاری با زنجیره‌ای از دستاوردهای اقتصادی، سیاسی، امنیتی ، دیپلماتیک است که نبود آن هزینه‌های سنگینی را بویژه برای ایرانی که در موقعیتی استراتژیک و ژئو اکونومیک قرار گرفته؛ در پی دارد و امنیت و ثبات آن و توانش برای تحقق امنیت منطقه نقشی مهم در تحقق این امر دارد. امروز اگر ایران عضو رسمی پیمان شانگهای و یا بریکس است در کنار دیپلماسی فعال، برگرفته از همان توان دفاعی است که نقش مهمی برای ایران در تحقق اهداف این پیمان‌ها ایفا می‌نماید.
امنیت و اقتدار نظامی مؤلفه‌ای برای فضای آرام کسب و کار و تولید و شکل گیری صنایع بزرگ و زیربنایی است در حالی که همین اقتدار مؤلفه‌ای برای رویکرد سایر کشورها به توسعه مناسبات با کشوری با این ویژگی است که در نهایت نقش آفرینی در نظم نوین چند جانبه گرایی را به همراه دارد. در نهایت آنکه از بزرگترین بازارهای جهانی، بازار فروش تسلیحات است.
جمهوری اسلامی ایران از اکتبر سال ۲۰۲۰ بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ حق خرید و فروش تسلیحات در سراسر جهان را دارد و از مهر ماه ۲۰۲۳ نیز تحریم‌های موشکی و پهپادی آن برداشته شده است با توجه به دستاوردهای بزرگ صنعت دفاعی کشور، این صنعت می‌تواند جایگاهی ارزنده برای ایران در بازار خرید و فروش تسلیحات جهان فراهم کند و درآمدهای کلانی برای کشور رقم بزند که حضور ایران در نمایشگاه‌های بزرگ دفاعی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نمودی از این مهم است.
نکته پایانی آنکه صنعت دفاعی ایران بر خلاف بسیاری از کشورها که جنبه تهاجمی دارد، بر اساس واقع گرایی دفاعی، مولفه‌ای در تحقق امنیت ایران و منطقه است که تا با تکیه بر داشته‌های مردمی و بومی به این مهم دست یافته است و آمادگی دارد تا این توان را در اختیار سایر کشورهای منطقه قرار دهد. صنعت دفاعی کشور را می‌توان الگویی موفق برای سایر صنایع اقتصادی و زیربنایی کشور دانست که با تکیه بر داشته‌های درونی و بدون انتظار کشیدن برای برجام حاصل شده است و نام ایران در جهان طنین انداز کرده است.